Πριν αρχίσετε να διαβάζετε το άρθρο πατήστε να παίζει και το παρακάτω τραγούδι...
Και ποιος είναι ο τρόπος που μπορεί να σε κάνει το έργο του Ζαν-Πωλ Σαρτρ καλύτερο άνθρωπο; Ο μόνος τρόπος να γίνουμε καλύτεροι είναι να βρούμε τη δύναμη να κοιτάξουμε την πραγματικότητα όπως πράγματι είναι. Την πραγματικότητα του κόσμου και την πραγματικότητα του εαυτού μας.
"Η κόλαση είναι οι άλλοι". Αυτή η φράση του Σαρτρ κρύβει όλη την αλήθεια. Η κόλαση και ο καθρέφτης μας είναι οι άλλοι. Υπάρχουμε μέσα από τους άλλους. Ο συνδυασμός των άλλων και των κοινωνικών (και όχι μόνο) στερεοτύπων είναι η πηγή του κακού.
Όπως στην εξωτερική μας εμφάνιση, έτσι και σε όλες τις εκφάνσεις του εαυτού μας υπάρχουν στερεότυπα. Υπάρχει ένα "ιδανικό" στο οποίο όλοι προσπαθούμε να μοιάσουμε. Προσπαθούμε να μοιάσουμε σε ένα ψέμα, και όποιος πλησιάσει πιο κοντά έχει και τη μεγαλύτερη κοινωνική καταξίωση. Για να νιώσουμε ότι ο άλλος μας αποδέχεται, πρώτα λέμε ψέματα στον εαυτό μας. Τον δικαιολογούμε. Υποκρινόμαστε ότι είμαστε κάτι άλλο. Υποκρινόμαστε ότι είμαστε ευτυχισμένοι. Παραπλανούμε με αυτόν τον τρόπο τον κριτή. Ο κριτής είναι ο άλλος. Και ο άλλος είμαστε εμείς οι ίδιοι. Και ζούμε όλοι μαζί σε ένα ψέμα.
Πως φαντάστηκε, λοιπόν, ο Σαρτρ την κόλαση; Με τεράστια καζάνια, φωτιές, αποτρόπαια σωματικά βασανιστήρια; Όχι, βέβαια. Η κόλαση είναι οι άλλοι. Ένα δωμάτιο με τρεις ανθρώπους. Χωρίς καθρέφτες υλικούς.
Μετά τον θάνατο τι αξία έχουν τα στερεότυπα και το ψέμα; Όταν, όμως, βρισκόμαστε μπροστά στον άλλο, τον κριτή μας και ουσιαστικά βασανιστή μας, και συνειδητοποιούμε το ψέμα μέσα στο οποίο ζήσαμε, τότε έρχεται η κόλαση.
"Σας σιχαίνομαι" ουρλιάζει η Estelle στους άλλους. Το φωνάζει με όλη της τη δύναμη, λίγο μετά την αποκάλυψη του πραγματικού παρελθόντος της. Φωνάζει "σας σιχαίνομαι" ενώ στην πραγματικότητα αυτό που θέλει να ουρλιάξει είναι "με σιχαίνομαι". "Με σιχαίνομαι" που έζησα μέσα στα πάθη μου χωρίς να τα δω κατάματα, "με σιχαίνομαι" που δεν τόλμησα να ζήσω τη ζωή που πραγματικά ήθελα ώστε να μη χάσω την αποδοχή των άλλων, "με σιχαίνομαι" για τις άσχημες πράξεις που έκανα και τις οποίες τις προσπερνούσα γιατί κανείς άλλος δεν τις ήξερε για να με κρίνει και να με κάνει να κρίνω και εγώ τον εαυτό μου.
Πρέπει να πεθάνουμε και να βρεθούμε στην κόλαση του Σαρτρ για να ξεπεράσουμε τα κοινωνικά στερεότυπα που περιορίζουν τις αληθινές μας επιθυμίες; Ο λόγος που αυτές οι ψυχές θα βασανίζονται για πάντα είναι γιατί ήταν πλέον αργά. Δεν μπορούσαν να διορθώσουν ή να ξεκινήσουν τίποτα, ήταν νεκροί. Εμείς, όμως, δεν είμαστε ακόμα. Τα στερεότυπα και η καθημερινότητα μας έχουν κάνει ημιθανείς, αλλά όχι και νεκρούς.
Όποιος μπορέσει να τις παραδεχτεί και να ζήσει σύμφωνα με τις πραγματικές του επιθυμίες, όποιος μπορέσει να παραδεχτεί τα πάθη του και τα λάθη του, και να μην τα δικαιολογεί μόνο και μόνο επειδή ο κριτής, ο άλλος, δεν τα καταλαβαίνει ή τα προσπερνάει και δεν τα κατακρίνει, όποιος μπορέσει να φερθεί δίχως κοινωνική υποκρισία και στους υπόλοιπους, μόνο αυτός έχει ελπίδα να μη ζήσει στην επίγεια κόλαση του Σαρτρ, και πιθανώς να τολμήσει να βγει από το δωμάτιο (καθημερινότητα) της ψευτιάς και της υποκρισίας στον εαυτό μας και να ζήσει σε έναν επίγειο παράδεισο και ας μην είναι αγγελικά πλασμένος.
Αλλά, όπως σοφά λέει το υπέροχο τραγούδι του Eminem και της Rihanna, αγαπάμε την ευκολία του ψέματος, ζούμε μέσα σ' αυτό γιατί "without you, I 'm out it"...
by Dominic
Υ.Γ: Την υπέροχη σκηνοθετικά και ερμηνευτικά παράσταση Κεκλεισμένων των θυρών αξίζει να τη δείτε στο Νέο Ελληνικό Θέατρο Γιώργου Αρμένη, το οποίο βρίσκεται Σπ. Τρικούπη 34 & Κουντουριώτου στα Εξάρχεια. Το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι το 210-8253489. Η εξαιρετική σκηνοθεσία είναι της Έφης Μουρίκη, και οι εξαιρετικές ερμηνείες έρχονται από τους Βλαδίμηρο Κυριακίδη, Κατερίνα Παπουτσάκη και Έφη Μουρίκη.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου