Ιστορίες από τον Αρχαίο Κόσμο (4)

Όταν οι Σκύθες έκαναν κεφάλι

Η Κάνναβις (ή Μαριχουάνα) κατά την δεκαετία του '60 ήταν συνυφασμένη με τους χίπις, μια φιλήσυχη και φιλειρηνική ομάδα παιδιών οι οποίοι ήταν εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ και είχαν σαν σύνθημα το "Make Love, not War" και σαν τρόπο ζωής το "Sex, Drugs & Rock n' Roll".

Στον αρχαίο κόσμο η χρήση της κάνναβης είναι συνυφασμένη με έναν άλλο φιλήσυχο και φιλειρηνικό λαό, τους Σκύθες, έναν νομαδικό λαό που ζούσε στην κεντρική Ασία και τα βόρεια παράλια της μαύρης θάλασσας (την σημερινή Ουκρανία).

Στους Σκύθες δεν έφτανε να καπνίσουν την κάνναβη. Έκαναν ολόκληρο ατμόλουτρο με αυτήν. Τις παρακάτω πληροφορίες μας τις δίνει ο Ηρόδοτος (4, 74-75):

"Στην Σκυθία φυτρώνει κάνναβη, ένα φυτό που μοιάζει με το λινάρι, αν και πιο χοντρό και ψηλό. Υπάρχει και άγριο και καλλιεργημένο [...] Οι Σκύθες παίρνουν λίγο σπόρο κάνναβης, χώνονται μέσα στη σκηνή και ρίχνουν τους σπόρους πάνω σε καυτές πέτρες. Αυτοί (οι σπόροι) αρχίζουν αμέσως να καπνίζουν, βγάζοντας ατμό που δεν συγκρίνεται με κανένα ατμόλουτρο στην Ελλάδα. Οι Σκύθες το απολαμβάνουν τόσο ώστε ουρλιάζουν από ευχαρίστηση. Αυτό είναι το υποκατάστατό τους για το συνηθισμένο λουτρό με νερό, που δεν κάνουν ποτέ"

Η παραπάνω περιγραφή βάζω στοίχημα ότι υπήρχε στα όνειρα όλων των χίπηδων.

Οι Σκύθες όπως προείπαμε ήταν ένας φιλήσυχος και φιλειρηνικός λαός ο οποίος όμως είχε μια περίεργη σχέση με τα κεφάλια. Δεν έχαναν ευκαιρία να τα κόβουν (δεν ξέρουμε αν το έκαναν επειδή εκνευρίζονταν με τα μακριά μαλλιά των τότε Χίπηδων και αντί να τους κόψουν τα μαλλιά τους έκοβαν όλο το κεφάλι κατ' ευθείαν).

Για το πόσο φιλήσυχοι και φιλειρηνικοί ήταν αφηνόμαστε πάλι στην αφήγηση του Ηροδότου (4,64-65).

"Όσον αφορά τον πόλεμο, είναι έθιμο των Σκυθών πολεμιστών να πίνουν το αίμα του πρώτου εχθρού που σκοτώνουν. Τα κεφάλια όλων των νεκρών εχθρών παραδίδονται στον βασιλιά. Ο στρατιώτης που φέρνει ένα κεφάλι, έχει μερίδιο στα λάφυρα. Αλλιώς δεν δικαιούται τίποτα. Κρατά το δέρμα του κεφαλιού κάνοντας μια κυκλική τομή γύρω από τα αυτιά και τινάζοντας το ώσπου να πέσει το κρανίο. Μετά βγάζει την σάρκα από το δέρμα χρησιμοποιώντας ως εργαλείο το πλευρό ενός βοδιού. Όταν το καθαρίσει τελείως, το δουλεύει στα δάχτυλά του ώσπου να μαλακώσει και να είναι κατάλληλο για μαντήλι. Στο τέλος κρεμάει αυτά τα μαντήλια στα χαλινάρια του αλόγου και είναι πολύ περήφανος γι' αυτά. Αυτός που έχει τα περισσότερα θεωρείται πολύ σπουδαίος άνθρωπος [...] Όσο για τα ίδια τα κρανία - και ειδικά αυτά των χειρότερων εχθρών τους - έχουν έναν ιδιαίτερο τρόπο να τα μεταχειρίζονται. Κόβουν με πριόνι το τμήμα από τα φρύδια και κάτω και αφού το καθαρίσουν, εφαρμόζουν στην εξωτερική πλευρά ένα κομμάτι ακατέργαστο δέρμα. Για τον φτωχό αυτό είναι αρκετό ενώ κάποιος πλούσιος δεν σταματάει εκεί αλλά επιχρυσώνει το εσωτερικό του κρανίου. Και στις δύο περιπτώσεις χρησιμοποιούν το κρανίο για ποτήρι. Με τον ίδιο τρόπο μεταχειρίζονται και τα κρανία των δικών τους, στην περίπτωση που κάποιος άνδρας συγκρουστεί με συγγενείς του και τους νικήσει μπροστά στον βασιλιά. Όταν έχουν σημαντικούς επισκέπτες, ο οικοδεσπότης επιδεικνύει τα κρανία και διηγείται την ιστορία τους. Ότι δηλαδή ανήκαν κάποτε σε δικούς του που ήρθαν σε σύγκρουση μαζί του και πώς τους νίκησε - κι όλα αυτά θεωρούνται ανδραγαθίες".

Κακό πράγμα η Μαριχουάνα. Επηρέαζε σημαντικά τα κεφάλια των Σκυθών (τόσο αυτά που ήταν πάνω στο σώμα τους όσο - κυρίως - τα κομμένα). Πάντως με τους Σκύθες η φράση "έκανα κεφάλι" αποκτάει άλλο νόημα...

Για να διαβάσετε και τις υπόλοιπες

"Ιστορίες από τον Αρχαίο Κόσμο" πατήστε εδώ!

by Kostas