Πριν από κάποιες ημέρες προβλήθηκε στο Arte ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για την αρχαία Ρώμη, το οποίο φέρει γαλλικούς υπότιτλους αφού οι ηθοποιοί μιλούν λατινικά.
Ο σκηνοθέτης του, ο Φαμπρίς Ουρλιέ, παραδέχεται ότι όταν πρωτοείδε την αμερικανική σειρά του ΗΒΟ «Ρώμη», γνωστή στους τηλεθεατές του ΣΚΑΪ, αφενός εντυπωσιάστηκε «από το εύρος της ιστορικής τοιχογραφίας» και αφετέρου ενοχλήθηκε επειδή «είναι παράξενο ν’ ακούς τον Ιούλιο Καίσαρα να μιλάει αγγλικά».
Να ’τανε μόνο ο Καίσαρας! Χάρη στο Χόλιγουντ, έχουμε συνηθίσει να ακούμε Αφρικανούς φύλαρχους, Κινέζους πολέμαρχους του Μεσαίωνα, ιθαγενείς της Πολυνησίας, ακόμα και ανθρώπους των σπηλαίων να μιλάνε αγγλικά. «This is Sparta!» δεν ούρλιαζε ο Λεωνίδας στους κινηματογραφικούς «300»; Μια από τις σπάνιες εξαιρέσεις ήταν το «Χορεύοντας με τους λύκους» του Κέβιν Κόστνερ, όπου αρκετοί διάλογοι ήταν σε μια διάλεκτο των Ινδιάνων Σιου.
Τρία χρόνια χρειάστηκαν για την προετοιμασία αυτού του ντοκιμαντέρ που έχει τίτλο «Η μοίρα της Ρώμης» και καλύπτει το χρονικό διάστημα 44 - 30 π. Χ., δηλαδή από τη δολοφονία του Καίσαρα μέχρι την αυτοκτονία της Κλεοπάτρας και του Μάρκου Αντωνίου. Ο λατινιστής Πολ Μαριούς Μαρτέν, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μονπελιέ-ΙΙΙ, ανέλαβε να αποδώσει τους διαλόγους όχι απλώς σε «ορθά» λατινικά, αλλά στα λατινικά της καθομιλουμένης. Συμβουλεύτηκε ειδικούς στη λατινική γραμματική, αλλά όπως εξηγεί ο ίδιος, από τις αρχές του 20ού αιώνα «οι γλωσσολογικές έρευνες μας έχουν επιτρέψει να ορίσουμε μια προφορά πιο πιστή στην πραγματικότητα του 1ου π. Χ. αιώνα σε σύγκριση με αυτήν που χρησιμοποιείται στους καθολικούς ναούς». Μια από τις πηγές που έχουν καθοδηγήσει και έχουν επιβεβαιώσει αυτές τις έρευνες είναι οι επιγραφές που έχουν βρεθεί, π. χ., στην Πομπηία και είχαν γραφτεί από σχεδόν αγράμματους εργάτες εκείνης της εποχής που χρησιμοποιούσαν τη φωνητική γραφή.
Στο ντοκιμαντέρ η Κλεοπάτρα μιλάει την κοινή ελληνιστική, αλλά με την προφορά της νέας ελληνικής που μιλάμε κι εμείς, καθώς στάθηκε πολύ δύσκολη η ακριβής αναπαραγωγή του τρόπου που μιλούσαν τότε.
Το τρέιλερ που έχει αναρτηθεί στο ΥοuTube είναι πολύ εντυπωσιακό, ακόμα και για όσους δεν ξέρουν γρι λατινικά. Στόχος του σκηνοθέτη ήταν να αποδοθεί όσο το δυνατόν πιο πιστά το κλίμα της εποχής, ενώ στη γενική κατηγορία «κλίμα» δεν ανήκουν μόνο τα κτίρια, τα έπιπλα, τα όπλα και τα ενδύματα, αλλά και ο προφορικός λόγος.
Η εμπορική σταδιοδρομία του ντοκιμαντέρ προβλέπεται λαμπρή, αφού ήδη αυτό έχει αγοραστεί από δέκα χώρες, σύμφωνα δε με γαλλικές πηγές, μια από αυτές είναι η Ελλάδα. Και το επόμενο σχέδιο του κ. Ουρλιέ: οι Περσικοί Πόλεμοι με διαλόγους στα αρχαία ελληνικά.
Να λοιπόν που η τηλεόραση μπορεί να υπενθυμίσει στους πολλούς ότι και οι νεκρές γλώσσες έχουν ψυχή.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου