"Η Ιστορία μας διδάσκει: Κρίση" by Kostas

Σήμερα η στήλη μας θα σας πάει ένα ταξίδι 101 χρόνια πίσω, το 1909, για να σας δείξει ότι οι καταστάσεις που ζούμε τώρα όχι μόνο τις έχουμε ξαναζήσει πολλές φορές ως λαός αλλά επίσης και ότι τα αίτια είναι πάντα τα ίδια. Έτσι επιβεβαιώνεται η περίφημη ρήση του Χέγκελ ότι "η ιστορία διδάσκει ότι οι λαοί και οι κυβερνήσεις δεν μαθαίνουν τίποτα από την ιστορία".

Την κατάσταση που επικρατούσε το 1909 θα αφήσουμε να μας την περιγράψουν οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου των εν Αθήναις Συντεχνιών οι οποίοι, απευθυνόμενοι στον τότε βασιλιά Γεώργιο Α', σημείωναν τα εξής: "Ο λαός Μεγαλειότατε πεινά, και τούτο διότι το εμπόριον εσταμάτησε, διότι όλοι οι επαγγελματικοί κλάδοι εχαλαρώθησαν. Πλείστα εμπορικά καταστήματα έκλεισαν, καθ' έκαστην δε κατά εκατοντάδας διάφορα καταστήματα εγράφησαν εις το πινάκιον των πτωχεύσεων. Επίσης εις πολλά εργοστάσια επαύθησαν το πλείστον των εργατών, διότι δεν είχον εργασίας, και οι απολυθέντες ως εκ τούτου περιήλθον εις την έσχατην ένδειαν".

Εάν όλη αυτή η κατάσταση σας θυμίζει κάτι, αυτό είναι μόνο η αρχή... Ως υπαίτιους όλων των "δεινών του λαού" οι πρόεδροι των συντεχνιών κατονόμασαν τα "προσωπικά κόμματα", τα οποία έχοντας ως αρχήν τους τη "φιλαρχίαν", διεσπάθισαν το δημόσιο χρήμα του "πτωχού λαού".

Σε γραπτό υπόμνημά του που υπέβαλλε αργότερα στον βασιλιά, ο σύνδεσμος ανέλυσε την οικονομική κατάσταση ως εξής: "Ο λαός των συντεχνιών της πόλεως Αθηνών, προ πολλού αισθανόμενος τον σκληρόν όνυχα υπερμέτρου φορολογίας [...], ανέμενε εν υπομονή καλλίτερας ημέρας, αίτινες όμως δυστυχώς δεν ανέτειλον. [...] Ο προϋπολογισμός του κράτους από 40 εκατομμυρια δραχμών εν έτει 1880 ανεβιβάσθη εις 60 εκατομμύρια εν έτει 1885, εις 80 εκατομμύρια εν έτει 1887, εις 100 εκατομμύρια εν έτει 1894, ίνα σήμερον υπερβή τα 130. [...] οι πτωχοί καθίστανται οσημέραι πτωχότεροι, οι δε πλούσιοι πλουσιώτεροι, εμοφώθη δε νέον είδος πλουτοκρατίας ασυδότου και την εξακολούθησιν της ασυδοσίας της παντί σθένει επιδιωκούσης [...] Η εξόγκωσις του προϋπολογισμού δεν ανταποκρίνεται εις πραγματικάς ανάγκας του κράτους ούσα απλώς απόρροια της κακοδιοικήσεώς του. Τα κόμματα, προσωπικά όντα, υπερθεματίζουν χάριν ικανοποιήσεως προσώπων, εις δημιουργίαν θέσεως αργόμισθων, και επομένως εις την των φόρων αύξησιν [...] Ο λαός προ πολλού διηρέθη εις δύο διακεκριμένας τάξεις, αφ' ενός αργόμισθους και θεσιθήρας και αφ' ετέρου παραγωγούς, βαρύτατα φορολογουμένους. Αλλ' ήδη οι δεύτεροι δεν αντέχουσι πλέον προς διατροφήν των πρώτων. Τόσον υπεράριθμοι κατέστησαν ούτοι. Και η μεν πολιτική ολιγαρχία, μετα της συμμαχούσης αυτή πλουτοκρατίας, εξακολουθεί τον δρόμον της, ενασμενίζουσα εις κατάστασιν εξυπηρετούσα τους ιδιοτελείς σκοπούς της [...] Πληρώνομεν φόρους και δεν προστατευόμεθα, ουδέ δυνάμεθα να εύρωμεν το δίκαιον ημών, άνευ παρεμβάσεως του ισχυρού της ημέρας"

Η ιστορία λοιπόν κάνει κύκλους. Πάλι τα ίδια λάθη μας έφεραν στα ίδια αδιέξοδα με τότε. Την λύση στη τότε κατάσταση την έφεραν το κίνημα στο Γουδί και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Σήμερα, τη λύση ποιος θα τη φέρει;

* Τα στοιχεία πάρθηκαν από το βιβλίο "Το Κίνημα στο Γουδί: 1909" της σειράς "Έξι Στιγμές του Εικοστού Αιώνα" που δημοσιεύτηκε από ΤΑ ΝΕΑ.

by Kostas