Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2010

Περί ελευθερίας

"Francisco: [...] Το προνόμιο είναι η μόνη μορφή της ελευθερίας σ' αυτόν τον κόσμο, πράγματι, η απόλυτη ελευθερία όντας αδύνατη, η μόνη δυνατή ελευθερία είναι η εξαίρεση. Ο κόσμος, σήμερα, έχει διαλέξει να υπερασπισθεί το χριστιανικό δόγμα του ελεύθερου διαιτητή. Ο πιο υγιής κόσμος του Μεσαίωνα αντιλαμβανόταν την ελευθερία με άλλο τρόπο. Έτσι, αυτό που στον Μεσαίωνα ονομάζαμε ελευθερία, δεν ήταν παρά η εξαίρεση κάποιου πράγματος, ενός κάποιου προνομίου - το αντίθετο αυτού που εννοούμε σήμερα με τη λέξη "ελευθερία". Επιλέγοντας να ελευθερώσουμε ορισμένα άτομα, δεν μπορούμε να εμπιστευθούμε παρά μόνο τους εαυτούς μας γιατί, μη γνωρίζοντας το μελλοντικό πεπρωμένο του καθενός, δεν ξέρουμε σε ποιον να δώσουμε το καλύτερο σημείο έναρξης. Θα εμπιτευτούμε λοιπόν τη φύση, αφήνοντας την κοινωνική κληρονομικότητα να προστεθεί στη φυσική κληρονομικότητα. Με άλλα λόγια, ν' αφήσουμε τα πλεονεκτήματα καταγωγής του κάθε ατόμου να εξαρτώνται από την πατρική κατάσταση. Είναι πάνω σε αυτό το οριστικό κριτήριο όπου στηρίζεται το αριστοκρατικό σύστημα. Το επιστημονικό πνεύμα κάνει ένα πρώτο βήμα όταν εφαρμόζεται στα γεγονότα του εξωτερικού κόσμου, ειδικά σε εκείνα του ανόργανου κόσμου (ή κατώτερου οργανικού), και όταν αντικαθιστά την έννοια του τυχαίου με εκείνη του φυσικού νόμου. Φτάνει στο δεύτερο στάδιο της ανάπτυξής του όταν επεκτείνει την έννοια του νόμου στα υπερ-οργανικά φαινόμενα και εξαλείφει την έννοια του ελεύθερου διαιτητή. Αλλά δεν ενηλικιώνεται παρά όταν καταργεί εντελώς την έννοια του τυχαίου, κι αναγνωρίζει ότι τίποτα στη ζωή δεν μπορεί να υποκατασταθεί από το νόμο, κι ότι αν έχουμε μιαν συγκεκριμένη κληρονομικότητα, έχουμε επίσης ένα μοιραίο πεπρωμένο - διεγεγραμμένο για εμάς από τη γέννησή μας: με το χρόνο, το μήνα, την ημέρα, την ώρα, τον τόπο, την αιτία του θανάτου μας. Ο ντετερμινισμός δεν είναι παρά η ατολμία του μοιρολατρισμού. Οι επιστημονικοί πολιτισμοί - που είναι της τάξης των δύο, ο ελληνικός και ο αραβικός - ήταν βαθιά μοιρολάτρες. Δεν συμφωνείς μαζί μου;

Αntonio: Και βέβαια! Να ένας κατακπληκτικός πρόλογος για μια πραγματεία αστρολογίας!

Francisco: Η Ελλάδα και οι Άραβες υπήρξαν οι καλύτεροι αστρολόγοι (οι Αιγύπτιοι κι οι Χαλδαίοι, το ξέρουμε, επιδίδονταν επίσης στην αστρολογία). Η επιστήμη φθάνει στο απόγειό της σε αυτή την τέχνη. Το υπέρτατο της επιστήμης είναι η αναγνώριση ότι τίποτα δεν υπάρχει εκτός νόμου: και τίποτα δεν ξεφεύγει από το πεπρωμένο. Η επιστήμη θα φθάσει στην τελειότητά της, όταν, αναγνωρίζοντας τον ντετερμινισμό σαν αλήθεια, θα αναγνωρίσει την αστρολογία σαν επιστήμη. Αν διαπράξει λάθη, αυτά τα τελευταία δεν είναι τίποτα περισσότερο από λάθη διάγνωσης, όπως στην ιατρική, όπου κανείς δεν αρνείται ότι πρόκειται για μια επισήμη, ότι έχει μιαν επιστημονική βάση.

Antonio: Μιλάς σαν τον Βίσμαρκ. Τί πάει να πει αυτό, αν όχι ότι η δύναμη επικρατεί του δικαίου;

Francisco: Όχι, δεν είναι αυτό. Με το να λες ότι η δύναμη επικρατεί του δικαίου, είναι σαν να λες ότι η δύναμη είναι πιο δυνατή κι από το δίκαιο: με άλλα λόγια, ότι η δύναμη είναι δυνατή, αυτό που η λέξη ήδη εκφράζει από μόνη της. Αυτό που πραγματικά κυριαρχεί στο δίκαιο, δεν είναι η δύναμη, αλλά η οργάνωση της δύναμης, η εξυπνάδα της δύναμης... Τί είναι το δίκαιο; Μια ισορροπία δυνάμεων που αναπαύεται στους κανόνες της συνέχισης και της ισορροπίας. Αν η δύναμη έχει το επάνω χέρι, υπάρχει διακοπή ισορροπίας. Αλλά, αν υπάρχει ρήξη ισορροπίας, αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρχε αληθινη ισορροπία.

Η πάλη για να είσαι μειονότητα, αποτελεί από τη φύση της κάθε επιθυμία των πλειονοτήτων που τρέφουν κάποια φιλοδοξία. Αλλά μια πλειονότητα δεν μπορεί να είναι μειονότητα παρά μόνο όταν δεν έχει δίκιο, με άλλα λόγια, όταν εγείρει σαν δυνατή αρχή πλειοψηφική αφ' εαυτής, τον λόγο που της λείπει.

Ο στοχασμός δεν είναι το καταφύγιο των κατώτερων όντων, είναι το κατώτερο καταφύγιο των ανώτερων όντων.

Εκεί που η κοινωνική οργάνωση, όποια κι αν είναι, αποτυγχάνει, η εξυπνάδα είναι ηττημένη. Το να αποδεικνύεις, είναι ένας τρόπος λιγότερο άνετος από το να πιστεύεις. Ένας συλλογισμός αρχίζει από μια πίστη στα πλαίσια ενός συλλογισμού και τελειώνει στα συμπεράσματα αυτού του συλλογισμού. Το συλλογίζεσθαι είναι να πιστεύεις σε αργούς ρυθμούς. Το συλλογίζεσθαι είναι να φτάνεις στο ήθος με την ησυχία σου.

Εκείνος που κάνει περίπατο στο δωμάτιό του των πέντε ή έξι μέτρων μήκους όλη την ημέρα τελειώνει με το να έχει κάνει χιλιόμετρα. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν κάνουμε ποτέ ένα βήμα έξω από το σώμα μας, και ότι δεν περπατάμε ποτέ έξω από το δρόμο μας.

Ποια τυραννία θέλεις να αποφύγεις, αυτή που φέρεται σαν τύραννος; Εκείνος που δεν είναι ικανός να κάνει μια κίνηση, που δεν έχει μιαν ιδέα έξω από το πατρικό κεφάλι, ποια ελευθερία θα διεκδικήσει; Ενάντια σε ποια τυραννία θα επαναστατήσει; Παιδί μου, είδα πολλά πράγματα σε τούτο τον κόσμο, αλλά δεν έχω δει ακόμα την ελευθερία"

Ποιός ακούει τη σφυρίχτρα της διαιτησίας;

Το δωμάτιό μου είναι περίπου 40 τετραγωνικά...

"Η παράδοση του παρελθόντος είναι κακή, αλλά η παράδοση του μέλλοντος είναι ακόμη χειρότερη".

Μα, γιατί ο τύπος φωνάζει "everything is OK" στο ομώνυμο βίντεο στο YouTube; Τί θέλει πια;

Αν άνθρωπε κοιτάξεις τον καθρέφτη και ο καθρέφτης σπάσει, μην απορήσεις, ο τζαμάς φταίει που δεν έπλασε το τζάμι τόσο γερό...

Κάποιος φωνάζει στο βάθος του διαδρόμου ότι θέλει λέει, δημιουργία, δημιουργία για ελευθερία!

"Η επιθυμία της δημιουργίας είναι φαινόμενο της φαντασίας, το έγκλημα των αγγέλων που νόμισαν ότι θα μπορούσαν να αποκτήσουν έναν καλλίτερο ουρανό."

Μα τότε τί Θεός είναι αυτός!;

Koιμισμένος Θεός!

"Deus dormit

et liberi igniem faciunt
numquam extiguunt
ne expergisci possint
omnia dividit
tragoedia coram amandamquae
Et nocte perpetua
ehem desperatione
Auroram videre potest
mane tempus expergiscendi"

Αλλά υπάρχει ελπίδα.
Κι αυτοί που αρνούνται τελείως το παραπάνω, τύραννοι μοιάζουν στα μάτια μου, τύραννοι με αλυσίδες πλήρους απαισιοδοξίας που κηνυγάνε να μάς εγκλωβίσουν.

Υ.Γ: Έρχεσαι;

Οι προτάσεις σε εισαγωγικά προέρχονται από το βιβλίο "Ο αναρχικός τραπεζίτης και πέντε διάλογοι για την τυραννία" του Φερνάντο Πεσσόα.


by Nausika

3 σχόλια:

  1. μου αρέσει το υστερόγραφο του κειμένου και η σύνδεση του με προηγούμενο άρθρο από εδώ στο Γλέντι...
    http://glenti.blogspot.com/2010/09/blog-post_3094.html
    http://glenti.blogspot.com/2010/09/blog-post_5187.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Χίλια ευχαριστώ, Δομήνικε!

    υ.γ.Κορυφαία τα άρθρα του dAre, αν και η συνδεση με το δεύτερο μάλλον έγινε άθελά μου!(αφού δεν το είχα καν διαβάσει). Αλλά πράγματι ταιριάζει, καλά έκανες που παρέπεμψες σε αυτό. :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Διόρθωση: είναι videbo potest αντί του videre potest

    ΑπάντησηΔιαγραφή