Comics - Μια ολοκαίνουρια στήλη από το Γλέντι !

Τα γνωστά σε όλους εικονογραφημένα σχέδια με τα στρουμπουλά συννεφάκια κειμένου ή με λεζάντες δεν είναι μόνο για παιδιά αλλά έχουν ανακηρυχτεί ως η ένατη τέχνη και μόνο τυχαίο δεν είναι. Έτσι το blog μας, ώντας πρωτοποριακό, δεν θα μπορούσε παρά να αφιερώσει μια ολόκληρη ολόφρεσκη στήλη για την τέχνη των comics. Ο δε γραφών αποτελεί μανιακό συλλέκτη με ολόκληρα κιβώτια να απειλούν συνεχώς την ήδη περιορισμένη ελευθερία κινήσεων στο δωμάτιο του.

Το concept της στήλης είναι να παρουσιάζει ιστορίες σχετικά με τα κόμικς καθώς επίσης και παρουσιάσεις και αξιολογήσεις διαφόρων εκδόσεων έτσι ώστε να εντάξει τους αναγνώστες του στον μαγικό κόσμο της 9ης τέχνης. Ιδιαίτερο κομμάτι στη στήλη Comics θα αποκτήσουν και οι αντιπρόσωποι της τέχνης αυτής με διάφορα αφιερώματα. Ας τα πάρουμε όμως όλα από την αρχή ή καλύτερα εξ ορισμού.


Ορισμός

Ο μεγάλος θεωρητικός και δημιουργός κόμικς Σκοτ Μακ Λάουντ στο βιβλίο του "Understanding Comics" του 1993 δίνει έναν πλήρη ορισμό της τέχνης σαν "σχήματα και εικόνες ευρισκόμενα εσκεμμένα σε σειρά με σκοπό να μεταδώσουν πληροφορίες και/ή να προκαλέσουν μια αισθητική αντίδραση από τον χρήστη". Ο ορισμός αυτός αφήνει ορθά έξω τις γελοιογραφίες που είναι μεμονωμένες εικόνες, αφού στα κόμικς υπάρχει σαφώς μια αφηγηματική αλληλουχία μεταξύ των εικόνων. Η ύπαρξη κειμένου επίσης δεν θεωρείται απαραίτητη.


Η ιστορία των Κόμικς

Σε συνέχεια του ορισμού του Μακ Λάουντ, οι ρίζες τους μπορούν να αναζητηθούν στο 15ο αιώνα ή ακόμα και πολύ πιο πριν στα Αιγυπτιακά ιερογλυφικά. Η σημερινή όμως μορφή τους (με καρέ και κείμενο σε συννεφάκια ή λεζάντες) πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.

Πρωτοπόροι του είδους θεωρούνται για την μεν Ευρώπη το περιοδικό Ally Sloper's Half Holiday που κυκλοφόρησε στην Αγγλία το 1884, για τις δε ΗΠΑ το "Hogan's Alley" του Richard Outcault, του οποίου κύριος χαρακτήρας ήταν το Κίτρινο Παιδί (Yellow Kid) και ξεκίνησε να δημοσιεύεται σαν ένθετο στριπ σε εφημερίδες το 1895.

Τα κόμικς γνώρισαν ραγδαία ανάπτυξη στις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα στην Αμερική, κυρίως από τις ιστορίες με τους πασίγνωστους υπερήρωες εταιριών όπως η DC Comics (Superman, Batman) και η Marvel (Iron Man, Spiderman, Hulk, X-men) ή τους πολυαγαπημένους ήρωες της Disney (Μικυ Μάους, Ντοναλντ Ντακ). Στην Ευρώπη υπήρχε μια μικρή σκηνή, που ξεκίνησε με πρωτοπόρους τους Βέλγους και εκδόσεις όπως ο Τεντέν και το περιοδικό Spirou. Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο με την άφιξη των αμερικάνικων κόμικς στην Ευρώπη αλλά και τη μεσολάβηση της δεκαετίας του '60, που αγκάλιασε αντικουλτούρες όπως τα κόμικς, αυτά σιγά-σιγά καθιερώθηκαν ως σοβαρό είδος τέχνης.


Τα είδη Κόμικς

Ενώ αρχικά χρησιμοποιήθηκαν για να εικονογραφηθούν καρικατούρες και για να διασκεδάσουν με απλές και συνηθισμένες ιστορίες, έχουν πλέον εξελιχτεί σε μορφή τέχνης, με πολλά υποείδη. Τα πιο συνηθισμένα είδη κόμικς είναι τα κόμικς στριπς (από τη λέξη στριπ που σημαίνει λωρίδα) σε εφημερίδες και περιοδικά και οι εικονογραφημένες νουβέλες και άλμπουμ, γνωστές απλά σαν κόμικς ή βιβλία κόμικς.

Στα κόμικς στριπ μια μικρή ιστορία ξετυλίγεται μέσα σε τρία ή τέσσερα καρέ (βλ. στριπ Garfield) και είναι συνήθως δευτερεύουσας σημασίας, προορισμένα να κάνουν ένα γρήγορο κοινωνικό ή πολιτικό σχόλιο και οι σκηνοθετικές – αφηγηματικές τους δυνατότητες είναι βέβαια περιορισμένες αφού πρόκειται για μια απλή λωρίδα με μερικά καρέ στη σειρά. Αντίθετα, στα περιοδικά κόμικς αποτελούν το κύριο υλικό, εκτείνονται σε ολόκληρες σελίδες κι εκεί οι ιστορίες παρουσιάζονται είτε σε συνέχειες από τεύχος σε τεύχος είτε αυτοτελώς.

Eisner Awards όπως λέμε Oscars

Τα βραβεία Eisner ή αλλιώς «The Will Eisner Comic Industry Awards», θεωρούνται ως τα απόλυτα βραβεία για τη δημιουργικότητα στα αμερικανικά βιβλία κόμικς. Έχουν πάρει το όνομα τους από τον πρωτοπόρο σχεδιαστή και δημιουργό Will Eisner. Τα βραβεία δημιουργήθηκαν σαν συνέχεια των Kirby Awards, όταν τα τελευταία αποφάσισαν να μην συνεχίσουν να απονέμονται, το 1987. Για κάθε κατηγορία βραβείου από τις 48 (!) κατηγορίες που υπάρχουν προτείνονται υποψήφιοι από μια πενταμελή ομάδα ειδικών και ο νικητής αναδεικνύεται μετά από ψηφοφορία από τους σχεδιαστές και εκδότες κόμικς. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στο ετήσιο συνέδριο «Comic-Con International convention» που διεξάγεται κάθε καλοκαίρι στο San Diego στη Καλιφόρνια.


Επίλογος και ας είμαστε ακόμη στην αρχή...

Αυτά ήταν μια πρώτη δόση, ένα πρώτο ταξίδι στη 9η τέχνη και τι πιο ωραίο να κλείσουμε με ένα σκίτσο από τη συλλόγή comic strips "Ξυπνάς το ζώο μέσα μου" ενός πασίγνωστου Έλληνα σχεδιαστή – γελοιογράφου, του Αρκά. Άλλωστε μην γελιούνται κάποιοι, και αυτή η λέξη είναι ελληνική… Comics όπως λέμε κωμικός!

by Louis