Παρασκευή 20 Ιουλίου 2012

"A Lord's Way", του Αργύρη Βασσιλείου


Θα ήταν πολύ εύκολο όσο και προβλέψιμο να γράψω έναν νοσταλγικό επικήδειο - αγιογραφία για τον απελθόντα πλέον Jon Lord. Δεν είναι θέμα υπεροψίας, απλά πιστεύω ότι ήδη έχουν γραφτεί πολλοί τέτοιοι και ότι δεν προσφέρει κάτι παραπάνω από όσα έκανε ο ίδιος προφανή με το έργο του. Επίσης, έχουν λεχθεί και γραφτεί πάρα πολλά για την καριέρα του στην rock μουσική, καθώς τα έργα του σε αυτόν τον τομέα είναι λίγο - πολύ γνωστά. Θα ήθελα όμως να τονιστεί μια πλευρά του άξιου και πολυδιάστατου αυτού μουσικού, που δυστυχώς δεν είναι ευρέως διαδεδομένη.

Γεννημένος στο Leicester της Βρετανίας το 1941, ο Jonathan Douglas Lord ξεκίνησε να ασχολείται με το κλασσικό πιάνο από τα 5 του χρόνια και δεν σταμάτησε να παίζει και να σπουδάζει μουσική μέχρι τη στιγμή που άφησε αυτόν τον κόσμο στα 71 του (το 2010 έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στη μουσική από το πανεπιστήμιο του Leicester). Ξεκίνησε παίζοντας σε διάφορα club του Λονδίνου, για να ενισχύσει τα οικονομικά του ενώ παράλληλα σπούδαζε στο Central School of Speech and Drama. Σύντομα ένωσε τις δυνάμεις του με τον πιονιέρο σαξοφωνίστα της βρετανικής Jazz, Bill Ashton. Στο σχήμα αυτό συνεργάστηκε με πλήθος μουσικών, συνδέοντας το όνομά του με σημαντικά πρόσωπα της αγγλικής σκηνής.


Η συμμετοχή του στο θρυλικό γκρουπ των Deep Purple τον έκανε ευρέως γνωστό στο πλατύ κοινό, χαρίζοντας μας μια μεγάλη δισκογραφία αποτελούμενη από πραγματικά διαμάντια και κλασσικά πλέον κομμάτια της παγκόσμιας ροκ σκηνής, μνημειώδεις οργανικές στιγμές στο πιάνο και το Hammond organ, καθώς και τον χαρακτηριστικό του ήχο με το "υπεροδηγημένο" Hammond, περασμένο μέσα από ενισχυτή κιθάρας ή Leslie speaker. Παράλληλα είχε ήδη ξεκινήσει να ασχολείται και με άλλα είδη γραφής, πράγμα που είχε υπαινιχθεί από την αρχή της καριέρας των Deep Purple με τα Anthem και April, αλλά και με την ηχογράφηση και παρουσίαση του Concerto for group and orchestra το 1969. Μετά την επιτυχία του κονσέρτου, ακολούθησε το Gemini Suite που παρουσιάστηκε με τους Deep Purple και το σύνολο Light Music Society υπό την διεύθυνση του Malcolm Arnold στο Royal Festival Hall. Η επιτυχία και αυτού του έργου οδήγησε στην ηχογράφηση του πρώτου ομώνυμου solo album του Jon Lord με νέους συντελεστές (οι Deep Purple είχαν ήδη μπει στην καθαρά hard rock πορεία τους από το In Rock και μετά). Το 1974 παρουσίασε μια νέα προσωπική δισκογραφική δουλειά σε συνεργασία με τον Eberhard Schoener και την ορχήστρα του Μονάχου, με τίτλο Windows (continuo on B.A.C.H and window). Την επόμενη χρονιά η ιδια συνεργασία Lord / Schoener ηχογράφησε την Sarabande με την συμφωνική ορχήστρα "Philharmonia Hungarica". Η sarabande ήταν ένα έργο βασισμένο μορφολογικά στην τυπική baroque σουίτα, αλλά με εντυπωσιακές ενορχηστρώσεις και εμβόλιμα rock οργανικά μέρη σε πλήρη αρμονία με το σύνολο του έργου.

Αν και φαινομενικά σε κάποιον που δεν είναι εξοικειωμένος με το στυλ του Jon Lord, τα παραπάνω εγχειρήματα πιθανόν να φαίνονται σαν αισθητικοί ακροβατισμοί, σε όποιον έχει ακούσει έστω και λίγο Deep Purple, είναι κατανοητό το με πόση ευκολία και καλαισθησία, αυτός ο μουσικός κατάφερνε να μπαινοβγαίνει από το hard rock και το blues στις κλασσικές φόρμες, και την προκλασική αντιστικτική σύνθεση, ενώ είχε κάποιες φορές το βλέμμα του στραμμένο στους πειραματισμούς της ηλεκτρονικής μουσικής της εποχής του. Η βαθιά αφομοίωση όλων αυτών των περίπλοκων στυλ είναι φανερή σχεδόν σε κάθε αυτοσχεδιασμό του που έχει καταγραφεί δισκογραφικά ή κινηματογραφικά. Η εκπληκτική του αυτή ικανότητα τόσο στην μουσική εκτέλεση, στον αυτοσχεδιασμό όσο και στην σύνθεση, ήταν φυσικά προϊόν αμέτρητων ωρών αδιάκοπης και συστηματικής μελέτης, και αυτό τον διαφοροποιούσε από ένα πλήθος δεξιοτεχνών οργανοπαικτών που υπήρξαν όλα αυτά τα χρόνια στην μουσική.

O Jon Lord δεν ήταν άλλος ένας δεξιοτέχνης οργανίστας και πιανίστας. Και δεν εννοώ ότι είναι εύκολο να είναι κάποιος κάτι τέτοιο, αλλά στην εποχή μας δεν είναι και κάτι πολύ σπάνιο. Ήταν πρωτίστως ένας εργάτης ταγμένος στην υπηρεσία της μουσικής, που ενώ υπήρχε ως rock star παγκοσμίου βεληνεκούς και φήμης, μας απασχολούσε μόνο με την μουσική του, και καθόλου με άσχετες εκδηλώσεις / ειδήσεις της κοινής σκανδαλοθηρίας. Όποτε μαθαίναμε νέα του ήταν μόνο για τη μουσική. Ταυτόχρονα, ήταν ένας ευγενής και σεμνός άνθρωπος που ήξερε να κερδίζει το σεβασμό τόσο των συναδέλφων του, όσο και των ακροατών του. Ήταν και ένας ανοιχτόμυαλος μουσικός, που δεν περιχαράκωνε τον εαυτό του αισθητικά οχυρωμένος πίσω από τις δάφνες ενός πετυχημένου rocker, αλλά εξερευνούσε και αναμείγνυε μουσικές φόρμες από διάφορες εποχές και συμμετείχε σε πολλαπλά μουσικά σχήματα μέχρι το τέλος της ζωής του. Από τους Deep Purple και τους Whitesnake, μέχρι blues Jams σε μικρά club και συμπράξεις με συμφωνικές ορχήστρες. Ήταν επίσης ένας γλύπτης του ήχου, που έβρισκε πάντα τρόπους να θέσει την προσωπική του ηχητική ταυτότητα (λάτρευε τα Hammond organs, τον ήχο του αρπιχόρδιου ή του εκκλησιαστικού οργάνου).

Ο Jon Lord ήταν από εκείνους τους μουσικούς ερμηνευτές που συγκλόνιζαν, οργανίστες, πιανίστες, τραγουδιστές, κιθαρίστες και οποιονδήποτε μουσικό, γιατί ήταν πρώτα από όλα μουσικός και ύστερα οργανίστας. Θα έπρεπε να αποτελεί ένα πρότυπο για οποιονδήποτε φέρελπι μουσικό, ανεξαρτήτου είδους και μουσικού οργάνου, καθώς έδειξε με το παράδειγμά του ότι ο αξιότερος μουσικός είναι αυτός που δεν παύει να ανησυχεί και να προσπαθεί για το άριστο μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ίδιος είχε ενημερώσει το κοινό του για την ασθένειά του, λέγοντας ότι θα συνεχίσει να συνθέτει μουσική, καθώς στον δικό του κόσμο αυτό αποτελεί μέρος της θεραπείας του. Στις 16 Ιουλίου του 2012 και ενώ είχε ακυρώσει τις συναυλίες του λόγω κλονισμένης υγείας από τον καρκίνο στο πάγκρεας που τον ταλαιπωρούσε, η οικογένειά του δήλωσε: "ο Jon Lord πέρασε από το σκοτάδι στο φώς".

Ευχαριστούμε για όλα.


Του Αργύρη Βασσιλείου

Ο Αργύρης Βασσιλείου είναι μέλος του συγκροτήματος The Blue Side Band (myspace, facebook).

1 σχόλιο:

  1. Είναι πάντα πολύ διαφορετικά τα κείμενα για μουσικούς τα οποία γράφονται από μουσικούς. Μου άρεσε πολύ η εκφράση "ο αξιότερος μουσικός είναι αυτός που δεν παύει να ανησυχεί και να προσπαθεί για το άριστο μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του". Και για κάποιον σαν εμένα που δεν γνώριζε πολλά πράγματα για τον Jon Lord, αυτό το κείμενο ήταν η καλύτερη εισαγωγή για να αναζητήσω να μάθω περισσότερα πράγματα για τη ξεχωριστή του μουσική δημιουργία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή