Ο κίνδυνος της χρεοκοπίας επισκίασε τότε την αιγυπτιακή οικονομία. Ο Ισμαήλ κατόρθωσε να την απομακρύνει για λίγους μήνες, πουλώντας στην Αγγλία τις μετοχές του στην Εταιρία της Διώρυγας του Σουέζ και πληρώνοντας με τις εισπράξεις αυτές τους οφειλόμενους για εκείνο το έτος τόκους.
(...)
Αποφασισμένος να μην χάσει την ευκαιρία που του παρουσιάστηκε και αποβλέποντας την μεταγενέστερη έγκριση της Βουλής, ο Ντισραέλι πήρε δάνειο τεσσάρων εκατομμυρίων λιρών από γαλλική τράπεζα και απέκτησε τις μετοχές του χεδίβη για λογαριασμό της Αγγλίας.
Η ενέργεια αυτή είχε δύο πολύ σημαντικές επιπτώσεις. Πρώτον, σήμανε την αρχή μιας νέας περιόδου που χαρακτηρίζεται από πολύ πιο έντονη ανάμειξη της Αγγλίας στις εσωτερικές εξελίξεις της Αιγύπτου. Δεύτερον, σήμανε επίσης την παρακμή της γαλλικής επιρροής στη χώρα αυτή, δεδομένου ότι η Αγγλία αναδείχθηκε ο μεγαλύτερος εταίρος της εταιρίας της Διώρυγας του Σουέζ.
Εν τω μεταξύ ο Ισμαήλ συνέχισε να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο χρεοκοπίας. Η οικονομική κρίση κορυφώθηκε το Μάιο 1876, όταν ο χεδίβης ανέστειλε την πληρωμή των οφειλόμενων τόκων και εξήγγειλε την σύσταση ενός Ταμείου Δημοσίου χρέους, στελεχωμένου από τέσσερις Ευρωπαίους, για να αναλάβει την εξυπηρέτηση των δανείων.
Η διευθέτηση αυτή όμως δεν ικανοποίησε τις ξένες τράπεζες και τον Οκτώβριο διορίστηκαν δυο ελεγκτές - ένας Άγγλος κι ένας Γάλλος - για να εποπτεύουν τα έσοδα και τα έξοδα της αιγυπτιακής κυβερνήσεως. Το καθεστώς του Διττού Ελέγχου ουσιαστικά επέβαλε την ηγεμονία των αντίστοιχων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων.
(...)
Η λειτουργία του Διττού Ελέγχου επέφερε στους Αιγύπτιους σημαντικές οικονομικές δυσχέρειες που τελικά οδήγησαν σε έντονη εγχώρια αναταραχή.
(...)
Η διαμάχη μεταξύ του συμβουλίου και των Αγγλογάλλων ελεγκτών κορυφώθηκε το Φεβρουάριο του 1879. Λίγους μήνες νωρίτερα, ο Ισμαήλ είχε εξαναγκαστεί από τις Ευρωπαικές Δυνάμεις ν' αποδειχθεί την αρχή της συλλογικής πολιτικής ευθύνης για τη διακυβέρνηση της χώρας και να διορίσει ένα μεικτό υπουργικό συμβούλιο υπό την προεδρία του Αρμένιου Νουμπάρ πασά, στο οποίο συμμετείχαν για πρώτη φορά ένας Άγγλος ως υπουργός των Οικονομικών και ένας Γάλλος ως υπουργός των Δημοσίων Έργων. Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσιζε δια πλειοψηφίας και στις συνεδριάσεις του πρόεδρευε ο διορισμένος ''πρωθυπουργός'' και όχι ο χεδίβης.
(...)
Ήταν όμως ήδη πολύ αργά. Η Αγγλία και η Γαλλία είχαν ήδη αποφασίσει να απομακρύνουν τον Ισμαήλ.
(...)
Η συγκατάθεση του χεδίβη Ταουφίκ στα σκληρά μέτρα που εφαρμόστηκαν το 1880 από την αγγλογαλλική ελεγκτική επιτροπή έγινε αφορμή να εκδηλωθεί μια στρατιωτική εξέγερση υπό την ηγεσία του Ούραμπι.
(...)
Για να αποτρέψουν το ενδεχόμενο ανατροπής του μοναρχικού καθεστώτος, οι Αγγλογάλλοι ανέλαβαν πάλι την πρωτοβουλία και ενίσχυσαν τις ναυτικές τους δυνάμεις στα ανοιχτά της Αλεξάνδρειας.
Η επίδειξη αυτή όμως ενίσχυσε την ξενοφοβία των Αιγυπτίων προκαλώντας αντιευρωπαικές διαδηλώσεις στην Αίγυπτο με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 62 Ευρωπαίοι (σχεδόν όλοι Έλληνες). Η επιδείνωση της κατάστασης επιβάλλει κάποια αντίδραση των ευρωπαικών δυνάμεων.
(...)
Με στόχο την διασφάλιση του ελέγχου επί της διώρυγας του Σουέζ, η αγγλική κυβέρνηση αποφάσισε να δράσει μονομερώς και το Σεπτέμβριο 1882 κατέλαβε την Αίγυπτο.
Από το βιβλίο ''Μέση Ανατολή: Διεθνείς σχέσεις και πολιτική ανάπτυξη, Τόμος Α '' του Αλέξανδρου Κούτση.
by Alejandro
για πολλοστή φορά θα γράψουμε ότι η ιστορία διδάσκει... πολύ ενδιαφέρον απόσπασμα alejandro..
ΑπάντησηΔιαγραφή