Πέμπτη 26 Μαΐου 2011

Πώς είδαν οι Τούρκοι τις κυπριακές εκλογές


Αν κάποτε ο Αρχιεπίσκοπος επιδίωκε να αναδειχθεί σε νούμερο ένα τηλεοπτικό αστέρα, υπάρχει μια χώρα που θα τον αποθέωνε. Ο μακαριότατος θα απολάμβανε τη συνεχή τηλεοπτική έκθεση σε όλες τις εκπομπές, από life style μέχρι πολιτικές εκπομπές στρατηγικής ανάλυσης. Το Υπουργείο Εξωτερικών θα βάσιζε εξ ολοκλήρου τις αναλύσεις του στις «σκληρές του τοποθετήσεις και δηλώσεις». Και οι περιορισμένης εμβέλειας αναλύσεις περί της ελληνοκυπριακής κοινωνίας θα άρχιζαν και θα τελείωναν μνημονεύοντας πάντα τον προκαθήμενο της κυπριακής Εκκλησίας.

Ποια χώρα «αγαπά» τόσο πολύ τον Αρχιεπίσκοπο της Κύπρου;

Η Ελλάδα; Μια ευρωπαϊκή χώρα; Οι ΗΠΑ; Όχι φυσικά… Η Τουρκία είναι αυτή που αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνική και πολιτική ταυτότητα του Αρχιεπισκόπου. Αν στη «μητέρα πατρίδα» Ελλάδα, το όνομα του Αρχιεπισκόπου μνημονεύεται σπανίως, στην Τουρκία, κάθε φορά που συζητείται μια νέα εξέλιξη που αφορά την κυπριακή επικαιρότητα, τα τηλεοπτικά μέσα μετατρέπουν τον Αρχιεπίσκοπο σε αστέρα της μικρής οθόνης, τον οποίο «θαυμάζουν» οι υποστηρικτές της επίσημης πολιτικής γραμμής της Άγκυρας. Αυτό συνέβη για μια ακόμη φορά όταν τα τουρκικά κανάλια ασχολήθηκαν με τις βουλευτικές εκλογές της Κύπρου.

Την προηγούμενη εβδομάδα, στη γειτονική χώρα, η πλειοψηφία των αναλύσεων και δημοσιευμάτων που αφορούσαν τις κυπριακές εκλογές είχαν ως σημείο αναφοράς τον μακαριότατο. Με λίγα λόγια, υπήρχε μια παράξενη εικόνα, η οποία ενδέχεται να βρίσκει σύμφωνη μια μερίδα του κυπριακού κλήρου. Σύμφωνα λοιπόν με τις τουρκικές αναλύσεις, δεν τίθεται ζήτημα ελεύθερης βούλησης του κυπριακού λαού. Στην Κύπρο υπάρχει ένας μεγάλος κοτζαμπάσης-γαιοκτήμονας, και αυτός δεν είναι άλλος από την Εκκλησία. Όλοι οι πολιτικοί και κοινωνικοί φορείς εναρμονίζουν την πολιτική τους γραμμή σύμφωνα με τις προτεραιότητες του θρησκευτικού θεσμού. Κατά τους Τούρκους αναλυτές, λοιπόν, οι ηγεσίες του ΑΚΕΛ, του ΔΗΣΥ και των άλλων κομμάτων, το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να λάβουν σοβαρά υπόψη τους τις τελευταίες τοποθετήσεις του Αρχιεπισκόπου και να ορίσουν την πολιτική γραμμή του κόμματός τους αναλόγως.

Μια «επιστημονική»-«διπλωματική» ανάλυση, η οποία κυκλοφόρησε πριν από δύο βδομάδες στους τουρκικούς διπλωματικούς κύκλους, προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα: Οι «έμπειροι» Τούρκοι αναλυτές υπέθεσαν ότι εξαιτίας της συσπείρωσης των κεντρώων, δεξιών και ακροδεξιών κομμάτων και σχημάτων γύρω από τις θέσεις του Αρχιεπισκόπου (από ό,τι φαίνεται η Άγκυρα είναι ενήμερη για τις τοποθετήσεις της ηγεσίας του ΔΗΣΥ σχετικά με τις σχέσεις κράτους-Εκκλησίας), το ΑΚΕΛ θα αναγκαστεί να προσεγγίσει «εθνικιστικές» θέσεις και να σκληρύνει τη στάση του στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων…

Βουλευτικές εκλογές, Αρχιεπίσκοπος «tv persona» στην Τουρκία κ.ο.κ. Φυσικά, ο στόχος μας δεν είναι να αναλύσουμε αυτά τα μείζονα ζητήματα. Όμως, κατά τη γνώμη μας, το γεγονός ότι η Τουρκία θεωρεί ότι μια συγκεκριμένη εικόνα της κυπριακής κοινωνίας εξυπηρετεί τα συμφέροντά της (εκεί οφείλεται και το μέγεθος της προβολής του πολιτικού λόγου της Εκκλησίας), είναι ένα ζήτημα το οποίο θα έπρεπε να μας απασχολήσει. Διότι θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι, σε μια περίοδο που η Άγκυρα στρέφει την προσοχή της σε αυτό που οι Αγγλοσάξονες διεθνολόγοι και πολιτικοί επιστήμονες ονομάζουν «public policy», η εικονική, αρνητικά φορτισμένη εικόνα της Κύπρου είναι ένα ζήτημα το οποίο αργά ή γρήγορα θα απαιτήσει τη συντονισμένη δράση της Κύπρου στο εξωτερικό.

Υπάρχει ένα σημαντικό ερώτημα το οποίο θα έπρεπε να είχε τεθεί επί τάπητος εδώ και καιρό. Ανεξάρτητα από τους στόχους της γειτονικής χώρας, οι Κύπριοι τι είδους προσπάθειες καταβάλλουν για να προβάλουν τη σωστή εικόνα αυτής της νήσου προς τα έξω; Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, όχι μόνο δεν έχει τεθεί αυτό το ερώτημα, αλλά και οι λιγοστές ευκαιρίες που παρουσιάζονται δεν χρησιμοποιούνται όπως θα έπρεπε.

Αναλογιστείτε τις ευκαιρίες που μας προσφέρει η κυπριακή προεδρία της Ε.Ε., η οποία ξεκινά σε λίγους μήνες. Είναι αλήθεια ότι ο κρατικός μηχανισμός σήμερα δίνει μάχη με τον χρόνο και τους περιορισμένους πόρους για να αντεπεξέλθει στο ύψος των υποχρεώσεων που προκύπτουν. Παρ’ όλα αυτά, λίγη προσπάθεια ακόμη, λίγος περισσότερος επαγγελματισμός και στρατηγική σκέψη θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά. Γιατί να μη μετατραπεί η Πράσινη Γραμμή σε έναν χώρο που θα εκπέμπει σε ολόκληρη την Ευρώπη τα μηνύματα που θέλει να στείλει ο Κύπριος; Δεν θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε τις περιστάσεις και να επικοινωνήσουμε με όσο το δυνατόν περισσότερους Τουρκοκύπριους και Τούρκους πολίτες, που ενδιαφέρονται να αναλύσουν το πολιτικό αδιέξοδο της χώρας τους μέσα από το αδιέξοδο του Κυπριακού;…

Πολλά τα αναπάντητα ερωτήματα…

Θυμάμαι ότι πρόσφατα με προσέγγισε ένας Τούρκος φιλελεύθερος διανοούμενος, ο οποίος αναρωτήθηκε γιατί η κυπριακή Εκκλησία αδυνατεί να διεκδικήσει το αυτονόητο: την κατοχύρωση των θρησκευτικών ελευθεριών, τις οποίες σέβεται άλλωστε και το Ισλάμ. «Γιατί βγαίνει προς τα έξω η ξενοφοβία, το μίσος, και όχι ο πόνος ενός μοναχού και ενός ποιμνίου που νοσταλγεί το εκκλησάκι του στη Μόρφου;».

Δεν κατάφερα να απαντήσω στην ερώτηση του συνομιλητή μου…

Μάλλον δεν θα τα καταφέρω ποτέ…


του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ


0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου