Κάθε μέρα το κοινωνικό αδιέξοδο στο βόρειο κομμάτι αυτής της νήσου γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο και επικίνδυνο για το συνολικό μέλλον αυτού του τόπου. Οι προσεκτικοί αναγνώστες των κοινωνικών και πολιτικών δρώμενων στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Ούτε λίγο ούτε πολύ, τονίζουν ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα κινδυνεύει πλέον να χάσει ολοκληρωτικά την κοινωνική της συνοχή. Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων θεωρεί αβέβαιο το μέλλον της κοινότητάς της σε αυτό το νησί, έρχεται να δώσει διαστάσεις στο κυπριακό ζήτημα.
Στη δική μας πλευρά της πράσινης γραμμής, όσοι βιάζονται να κατηγορήσουν την Τουρκία ως μοναδικό υπεύθυνο για το κοινωνικοοικονομικό αδιέξοδο στον βορρά θα πρέπει να προβληματιστούν για όλους τους παράγοντες που δυναμιτίζουν στην κυριολεξία το μέλλον αυτού του τόπου. Άλλωστε, δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις. Το αδιέξοδο στο οποίο οδήγησαν το Κυπριακό οι στρατιωτικές - εθνικές «λύσεις» είναι γνωστό σε όλους μας και ρίχνει απειλητικά τη σκιά του από τα χαλάσματα της πράσινης γραμμής στα όνειρα αυτού του τόπου. Όσο αδικαιολόγητη είναι η στρατιωτική εισβολή της Άγκυρας στο νησί, τόσο αδικαιολόγητοι είναι και οι παράγοντες που οδήγησαν σταδιακά την τουρκοκυπριακή κοινότητα στο σημερινό αδιέξοδο.
Μόλις πριν από μια επταετία, τα δεδομένα ήταν διαφορετικά για την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Μεγάλη μερίδα της τουρκοκυπριακής κοινωνίας πίστευε πραγματικά στο «κυπριακό» και «ευρωπαϊκό» μέλλον της νήσου. Ταυτόχρονα, εγκαινιαζόταν μια εσωτερική - κοινοτική αναζήτηση για την αναθεώρηση των παραδοσιακών σχέσεων της τουρκοκυπριακής κοινότητας με την Τουρκία. Σήμερα, η εικόνα έχει αλλάξει ριζικά. Άνθρωποι που χθες «τολμούσαν» να αναπτύξουν διάλογο ακόμη και με άτομα που χαρακτηρίζονταν παραδοσιακά από «σκληρές» τοποθετήσεις, σήμερα εμφανίζονται απογοητευμένοι από την εξέλιξη του δικοινοτικού διαλόγου. Νέοι άνθρωποι, παθιασμένοι με το αγαθό της ανθρώπινης επικοινωνίας και της ατομικής ελευθερίας, έχουν φτάσει στο σημείο η επικοινωνία με τους Ελληνοκύπριους να τους βρίσκει εντελώς αδιάφορους. Τα τουρκοκυπριακά μέσα γυρνούν την πλάτη τους σε ελληνοκυπριακούς δημοσιογραφικούς και επιστημονικούς φορείς, οι οποίοι προσπαθούν να «διαρρήξουν» την πράσινη γραμμή και να δημιουργήσουν αυτόνομους διαύλους επικοινωνίας.
Η κοινωνική κρίση των Τουρκοκυπρίων δεν αφορά αποκλειστικά τα «προοδευτικά» στοιχεία της κοινότητας. Η κρίση κάνει αισθητή την παρουσία της και στους κόλπους της συντηρητικής παράταξης. Άνθρωποι και φορείς οι οποίοι στο παρελθόν χειροκροτούσαν ένθερμα τον στρατό στις στρατιωτικές παρελάσεις, σήμερα εκφράζουν τον έντονο προβληματισμό τους για το μέλλον της κοινότητας. Τι είδους μέλλον θα είναι αυτό, εφόσον οι διαπραγματεύσεις δεν οδηγούν σε κανένα αποτέλεσμα, ο μύθος «περί της ανεξαρτησίας της ΤΔΒΚ» έχει καταρρεύσει προ πολλού λες και ήταν ένα κάστρο από άμμο και η Τουρκία έχει ξεκαθαρίσει τις αληθινές της προθέσεις για την Κύπρο; Ποιος θα είναι ο ρόλος των Τουρκοκυπρίων σε ένα πολιτικό πεδίο το οποίο θα είναι αποκλεισμένο από το ευρύτερο κυπριακό και ευρωπαϊκό σύνολο; Τι είδους «καθήκοντα» προβλέπεται να αναλάβουν οι Τουρκοκύπριοι στη νέα οικονομική ζώνη ελεύθερου εμπορίου, τη δημιουργία της οποίας δρομολογεί σιωπηλά η Άγκυρα στην ανατολική Μεσόγειο;
Η εισβολή της Τουρκίας, η δημογραφική αλλοίωση, τα δεινά που προκάλεσε η δράση των εξτρεμιστικών στοιχείων κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ’60 και ’70, ο εγκλωβισμός της Κύπρου σε ένα αδιέξοδο μικροεθνικισμών, η αποτυχία των Βρυξελλών και των διεθνών παραγόντων να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων… Όλοι αυτοί οι παράγοντες δεν μπορούν να επισκιάσουν τις ευθύνες των κατοίκων αυτής της νήσου για το τέλμα στο Κυπριακό και για το κοινωνικοοικονομικό αδιέξοδο της κυπριακής κοινωνίας στο σύνολό της. Οι μεγαλύτερες γενιές φέρουν ευθύνη για τη διαχωριστική γραμμή σε αυτό τον τόπο. Στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής, αυτοί οι οποίοι νομίζουν ότι με τις λίρες και τα στρατεύματα της Άγκυρας μπορούν να χτίσουν ανύπαρκτα οχυρά εξουσίας στο όνομα των εθνικιστικών ιδεωδών, είναι εκείνοι που οδηγούν στον γκρεμό αυτή την κοινωνία. Την ίδια ευθύνη φέρουν όσοι αντιμετωπίζουν, στη δική μας πλευρά της πράσινης γραμμής, τη διαφορετικότητα στο σύνολο της Κύπρου με εθνικιστικά και ρατσιστικά αντανακλαστικά.
Θυμάμαι ότι, πριν από λίγο καιρό, μετά από μια βίαιη επίθεση των λεγόμενων αρχών σε μια διαδήλωση, ένα μέλος της τουρκοκυπριακής κοινότητας τοποθετήθηκε με ειρωνικό και σαρκαστικό ύφος για το μέλλον της κοινότητάς του: «Να ξέρεις φίλε μου ότι ο Δαρβίνος και η θεωρία του περί εξέλιξης των ειδών τελικά θα σώσουν αυτό το νησί. Όταν θα εξαλειφθούν οι προηγούμενες γενιές και αναλάβουν τα ηνία νέοι άνθρωποι που δεν θα στέλνουν άνδρες με κλομπ να χτυπήσουν τους διαδηλωτές, τότε θα έχουμε ελπίδα για το αύριο»… Θυμάμαι την έντονη διαφωνία μου με τη συγκεκριμένη τοποθέτηση: «Η ηθική πτώση της γενιάς των σαραντάρηδων και πενηντάρηδων σε αυτό τον τόπο είναι δεδομένη. Το θέμα είναι τι κάνουν οι τριαντάρηδες και οι εικοσάρηδες. Για τι είδους μέλλον μπορούμε να μιλάμε όταν οι υπεραγορές και τα πολυκαταστήματα είναι η μοναδική επαφή του Τουρκοκύπριου νέου με την ελληνοκυπριακή πραγματικότητα; Πώς μπορούμε να ελπίζουμε για κάτι καλύτερο όταν νέοι συνάδελφοι από τα ελληνοκυπριακά μέσα έχουν τη λανθασμένη πεποίθηση ότι η επανάληψη και η αποστήθιση των κλισέ των προηγούμενων δεκαετιών επιφυλάσσει επαγγελματική καταξίωση και ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο;».
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου