Μικρόκοσμος

Θυμάστε ένα ντοκιμαντέρ που είχε βγει στους κινηματογράφους με το όνομα ''Μικρόκοσμος'' (Le peuple de l'herbe) ; Το πιο πιθανό είναι πως όχι. Και εμένα δεν ξέρω πως μου ήρθε στο νου... Το ντοκιμαντέρ παρακολουθούσε έντομα στο φυσικό τους χώρο με κάμερες μεγάλης ακριβείας, θέλοντας να μας παρουσιάσει μια άλλη οπτική των πραγμάτων..

Που κολλάει αυτό θα μου πείτε. Θα σας πω καλέ. Υπομονή!

Το μυαλό ενός ανθρώπου αποτελείται από πολλούς μικρόκοσμους. Αυτοί καθορίζουν την οπτική του απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο και κατ' επέκταση καθορίζουν τις πράξεις του. Καμιά φορά δε, το παγιδεύουν. Για πάμε να δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Παράδειγμα Νο1: Πολιτικός μικρόκοσμος

Υπόθεση 1: Έχετε επιλέξει από μικρός μια ιδεολογία, στην οποία μένετε πιστός

Υπόθεση 2: Έχετε διαμορφώσει σταδιακά μια πολιτική στάση κινούμενοι αποκλειστικά από το συμφέρον σας

Υπόθεση 3( και πιο σπάνια): Κρίνετε με ψυχραιμία το πολιτικό σκηνικό, και επιλέγετε συνειδητά τον πιο άξιο την δεδομένη στιγμή.

Η Υποθέσεις 1 και 2 είναι οι πιο συνηθισμένες. Ο,τιδήποτε κάνει μια πολιτική παράταξη, το κρίνουμε ως λάθος ή σωστό, ανάλογα με το αν είμαστε φιλικά διακείμενοι προς αυτήν ή όχι. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι, επειδή έχει ο καιρός γυρίσματα, κάποια στιγμή η φιλική παράταξη προς εμάς μπορεί να κάνει ακριβώς τα ίδια που παλαιότερα κατηγορούσαμε. Τότε
βέβαια την υποστηρίζουμε με θέρμη και με χίλια δυο επιχειρήματα. Οι πιο μετριοπαθείς βέβαια από εμάς παραδεχόμαστε τα λάθη του κινήματος μας! Μια δεκαετία αργότερα βέβαια... Αν ανήκετε στην υπόθεση Νο3, τότε μπράβο σας, θα με αφήσετε άνεργο, γιατί δεν έχω να σχολιάσω κάτι για εσας.

Παράδειγμα Νο2: Οπαδικός μικρόκοσμος

Εδώ τα πράγματα είναι πιο απλά. Εδώ δεν κινείστε από το προσωπικό σας όφελος. Το μόνο συμφέρον είναι η ψυχική ικανοποίηση (εκτός κι αν είστε ο Κόκκαλης, ή οι αντίστοιχοι Κοκκαλιάρηδες). Αυτό το παράδειγμα είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά. Πόσες φορές έχει βρεθεί η ομάδα σας σε οριακές φάσεις να αδικείται και πόσες να ευνοείται. Αντίστοιχα, πόσες φορές σε οριακά αποτελέσματα η ομάδα σας άξιζε την νίκη και πόσες όχι. Εδώ συμβαίνει κάτι μεταφυσικό. Η πλειοψηφία των οπαδών κάθε ομάδας στις παραπάνω περιπτώσεις θεωρεί ότι πάντα αδικείται και πάντα κερδίζει δίκαια. Περίεργο πράγμα ρε παιδί μου... Και το κακό βέβαια δεν είναι μόνο ότι το πιστεύει, αλλά μπορεί γι' αυτό να τσακωθεί με τον κολλητό του, να πλακωθεί με κανέναν άσχετο ίδιας φιλοσοφίας αλλά διαφορετικού οπαδικού αισθήματος, κλπ.

Παράδειγμα Νο3: Εθνικός μικρόκοσμος

Πάντοτε θεωρούμε την χώρα μας πιο άξια και πιο ικανή από όλους τους άλλους. Όχι μόνο εμείς, είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Πολύ εύκολα βρίσκουμε τα θετικά απέναντι σε τρίτες χώρες, σπάνια τα μειονεκτήματα, μένοντας προσκολλημένοι σε εθνικιστικές αντιλήψεις και διαστρεβλωμένες ηθελημένα αξίες και τα συναφή. Πολλές φορές αυτή η πρακτική μας οδηγεί στο να πληγώνουμε αυτό που αρχικά θέλουμε να προστατεύσουμε, την πατρίδα μας. Πόσες φορές το τυφλό εθνικό πάθος έχει οδηγήσει σε ολέθρια αποτελέσματα;

Παράδειγμα Νο4: Θρησκευτικός μικρόκοσμος

Εγώ Χριστό, εσύ Αλλάχ, όμως και οι δυο μας αχ και βαχ.... Δεν το βλέπουν όμως όλοι έτσι . Οι περισσότερες θρησκείες διδάσκουν αγάπη. Αυτοί όμως που τις καπηλεύονται, και υπήρξαν πολλοί ανά τους αιώνες, αντί να διδάσκουν αγάπη, δίνουν μαθήματα μίσους. Διδάσκουν την διάκριση. Και αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα, και για όσο ο άνθρωπος θα έχει την ανάγκη να πιστεύει σε κάτι ανώτερο. Πάντοτε θα υπάρχουν οι αντιπρόσωποι της ανώτερης αυτης δύναμης, που επικαλούμενοι την αιώνια γαλήνη, θα καλλιεργούν τον μικρόκοσμο που έχουμε στο μυαλό μας.

Και υπάρχουν πολλά, άπειρα ακόμα παραδείγματα. Το μυαλό μας αποτελείται από πολλούς μικρόκοσμους που παγιδεύουν και περιορίζουν την σκέψη μας. Δεν μιλάμε για ιδεολογίες και σημεία αναφοράς, αλλα για παγίδες της ελέυθερης σκέψης. Παγίδες που βάζουν φραγμούς και όρια στο πως σκεφτόμαστε και κατ' επέκταση στο πως πράττουμε. Η πρόκληση λοιπόν είναι να διατηρήσουμε τα σημεία αναφοράς, χωρίς όμως αυτά να μετατρέπονται σε μικρόκοσμους που μας αποπροσανατολίζουν από το τί είναι καλό και κακό, ποιο το σωστό και ποιο το άδικο. Που να μας θέτουν δηλαδή απαγορευτικά στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε. Υπάρχει και μια άλλη οπτική των πραγμάτων που θα πρέπει πάντα να αναζητούμε.

Όπως σ' αυτό το ντοκιμαντέρ που σας είπα στην αρχή... Υπάρχει και η άλλη πλευρά. Μπορεί να μην της δίνουμε σημασία, αλλά εκείνη εξακολουθεί να υπάρχει....

by Alejandro