Χρυσή η Τουρκία. Ασημένιος ο Πολάνσκι. Δύο βραβεία οι Ρώσοι, δύο οι Ρουμάνοι, από ένα Κίνα και Ιαπωνία. Με απλά λόγια, «Ελευθερώστε τον Πολάνσκι», συμβολική χειρονομία με το βραβείο σκηνοθεσίας στον έγκλειστο Πολωνό.
Δίκαιη η ετυμηγορία της κριτικής επιτροπής. Με τον Βέρνερ Χέρτζογκ επικεφαλής και με τη συμμετοχή της Ρενέ Ζελβέγκερ, ως μοναδικής εκπροσώπου της Αμερικής. Έξω οι πέντε μεγάλες δυνάμεις: ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, Ιταλία. Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο. Μέσα οι μικρές αλλά πρωτοπόρες κινηματογραφίες Ρουμανίας- Τουρκίας- Κίνας. Μαζί με τη Δανία, οι χώρες που παράγουν σοβαρό art cinema.
Εμείς όμως εκεί, κολλημένοι στην ίδια καφενόβια οπτική. Κι όμως, όταν και αν δείτε το «Μέλι» του Σεμίχ Καπλάνογλου θα φτερουγίσει η καρδιά σας. Ο μικροσκοπικός πιτσιρικάς του στάζει μέλι από τα σωθικά του. Από κοντά και ο τριαντάρης Ρουμάνος Φλορίν Σερμπάν. Σφυρίζει με τη μαγκιά ενός άριστου μάστορα του ρεαλισμού. Μπροστά του- γιατί πρόκειται περίπου για το ίδιο «θέμα»- ο «Όμηρος» του Γιάνναρη μοιάζει σαν καρικατούρα. Άθλος τα γυρίσματα της ρωσικής συμμετοχής «Έτσι τέλειωσαν οι διακοπές μου» στην Αρκτική. Άθλος φωτογραφίας και παραγωγής. Θα μου πείτε, πόσοι θα σπεύσουν να τις δουν. Πολύ σωστά. Ελάχιστοι θέλετε; Ελάχιστοι λοιπόν. Αν και είναι κατανοητές και προσβάσιμες για το ευρύτερο κοινό. Ένα έχω να σας πω. Μια ρήση από τον Χριστιανισμό, «οι έσχατοι έσονται πρώτοι»!
Όσο για το βραβείο σκηνοθεσίας στον Ρομάν Πολάνσκι, το παρέλαβε ο παραγωγός της ταινίας «Ghost Writer», Αλέν Σαρντ. «Είμαι βέβαιος ότι ο Ρομάν θα χαρεί πολύ», είπε. «Πάντως, όταν του είπα ότι είναι κρίμα που δεν είναι μαζί μας, μου απάντησε "και να μπορούσα δεν θα ερχόμουν, γιατί την τελευταία φορά που πήγα σε φεστιβάλ για να πάρω βραβείο, κατέληξα στη φυλακή!"», συμπλήρωσε αναφερόμενος στη σύλληψη του Πολάνσκι τον Σεπτέμβριο όταν κατέβηκε από το αεροπλάνο για να παραστεί στο Φεστιβάλ της Ζυρίχης.
Καταιγισμός
Η Μπερλινάλε έγινε άσυλο όλων των παθόντων, όλων των ομάδων, όλων των μειονοτήτων. Κατακλυσμός από βραβεία. Καμιά δεκαριά ανεξάρτητες «ομάδες»- όπως λέμε μη κυβερνητικές οργανώσεις- μη ελεγχόμενες από το φεστιβαλικό κέντρο, με τη δική τους ετυμηγορία:
Το «Οικουμενικό» δηλαδή καθολικών και προτεσταντών με τρία βραβεία: Στο «Μέλι» της Τουρκίας (για το διαγωνιστικό πρόγραμμα) και στα «Κawasaki΄s Rose» από Τσεχία (για το παράλληλο Πανόραμα) και «Αisheen» από Ισραήλ (Φόρουμ).
Η «Fipresci» (των Κριτικών). «Μια Οικογένεια» από Δανία (διαγωνιστικό πρόγραμμα)- «Ρarade» από Ιαπωνία (Πανόραμα)- «Εl Vuelco Del Carejo» από Κολομβία (Φόρουμ).
Τα Τeddy των Ομοφυλόφιλων πού αλλού; «Τhe Κids Αre Αll Right» της Λίζας Τσολοντένκο (επίσημο πρόγραμμα). Όπου Ανέτ Μπένινγκ και Τζούλιαν Μουρ στο ίδιο κρεβάτι με δύο παιδιά από δωρητή σπέρματος, τον Μαρκ Ράφαλο!
Το βραβείο Ειρήνης με 5.000 ευρώ αλλά και το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας στο «Son of Βabylon» από Ιράκ (Πανόραμα).
Τέλος, το βραβείο του Κοινού στο ντοκιμαντέρ «Waste Land», βρετανοβραζιλιάνικης συμπαραγωγής (Πανόραμα).
Τι θα δούμε
Η οικογένεια Στεργιάκη που στεγάζεται στο «Άστυ» εξασφάλισε, πολύ πριν από τη βράβευση, το «Μέλι» του Καπλάνογλου. Ρισκάρισε και έπεσε μέσα. Προβλέπω ανέλπιστη επιτυχία. Εξασφαλισμένη, φυσικά, και η ελληνική διανομή του «Νησιού των καταραμένων» του Σκορσέζε-από την Πέμπτη- και του «Ghost writer» του Ρομάν Πολάνσκι. Το ίδιο και για το λεσβιακό «Τhe kids are all right» χωρίς προσδιορισμένη ημερομηνία.
Ιστορία πολιτικών σκανδάλων
Οι Κάννες έχουν γυμνόστηθες στάρλετ, Sex and Drugs. Η Μπερλινάλε έχει σκάνδαλα πολιτικά. Οι γκέι στην οθόνη, η πολιτική στα παρασκήνια. Ο λόγος απλός. Το φεστιβάλ δημιουργήθηκε στα σπλάχνα του Ψυχρού Πολέμου, σαν πολιτιστική βιτρίνα του Δυτικού Βερολίνου. Το 1951, στην κορύφωση του Gold War, ο αξιωματικός του US Αrmy Όσκαρ Μαρτέι ρίχνει την ιδέα και η Μπερλινάλε, μέσα στα ερείπια του Βερολίνου εκείνης της εποχής, γίνεται πραγματικότητα. Με εναρκτήρια ταινία τη «Ρεβέκκα» του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Δύο χρόνια αργότερα το πρώτο σκάνδαλο αναφύεται όταν ο Γκάρι Κούπερ αποκηρύσσει τον Μακαρθισμό. Ύστερα όμως, για να εξευμενίσει τον Μακάρθι κατεβαίνει μαζί με διαδηλωτές εναντίον των κομμουνιστών.
Η πρώτη μεγάλη σφαλιάρα πέφτει το 1970. Όταν ο Τζορτζ Στίβενς, πασίγνωστος την εποχή του Αμερικανός σκηνοθέτης και πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, απαιτεί από τους διοργανωτές την απόσυρση της γερμανικής ταινίας «ΟΚ» του Μίκαελ Βερχόφεν. Το στόρι, από αληθινό περιστατικό. Όπου Αμερικανοί φαντάροι χυμούν, βιάζουν και δολοφονούν μια ανυπεράσπιστη Βιετναμέζα. «Συκοφαντία», ωρύεται ο Στίβενς. Έτσι διασύρει το όνομά του. Και έτσι γίνεται πρώτη είδηση η Μπερλινάλε.
Εννέα χρόνια αργότερα, το ίδιο συμβαίνει και με τον «Ελαφοκυνηγό» του Μάικλ Τσιμίνο. Οι Σοβιετικοί, ακολουθούμενοι από όλες τις ανατολικές χώρες και μερικές τριτοκοσμικές, αποσύρουν τις ταινίες τους και μποϊκοτάρουν ένα φεστιβάλ που πετάει λάσπη στον «ηρωικό και αγωνιζόμενο λαό του Βιετνάμ». Ενδιαμέσως, το 1976, η γερμανική αστυνομία με την κατηγορία πως πρόκειται για πορνογραφικό υλικό κατάσχει την κόπια της «Αυτοκρατορίας των αισθήσεων» του Ναγκίσα Όσιμα. Κάπου εκεί, ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ κατηγορείται για αντισημιτισμό.
Τώρα το σκάνδαλο είχε ονοματεπώνυμο Ρομάν Πολάνσκι. Ελευθερία στον Πολωνό. Ποια τέχνη και κουραφέξαλα. Η πολιτική και το σεξ, οι καλύτεροι προαγωγοί κάθε ταινίας και κάθε σοβαρού φεστιβάλ. Αμ πώς!
Τα βραβεία
Χρυσή Άρκτος: «Βal» («Μέλι»). Σεμίχ Καπλάνογλου, Τουρκία.
Ασημένια: (Σκηνοθεσίας) Ρομάν Πολάνσκι («Ghost writer»), Αγγλία.
Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής: «Εu Cand Vreau Sa Fluier, Fluier» («Αν θέλω θα σφυρίξω»), Ρουμανία.
Γυναικείου ρόλου: Σινόμπου Τεραχίμα («Caterpilar»), Ιαπωνία.
Ανδρικού ρόλου (εξ ημισείας για την ίδια ταινία «Έτσι τέλειωσαν οι διακοπές μου»): Γκριγκόρι Ντομπρίκιν- Σεργκέι Πουσκεπάλις, Ρωσία.
Καλλιτεχνικού επιτεύγματος
(φωτογραφία):«Έτσι τέλειωσαν οι διακοπές μου», Αλεξέι Ποπογκρέμπσκι, Ρωσία.
Σεναρίου: Γουάνγκ Κουάν Αν και Να Γιν, «Τouan Υan» («Μαζί και χώρια»), Κίνα.
Άλφρεντ Μπάουερ (προς τιμήν του ιδρυτή της Μπερλινάλε): «Αν θέλω θα σφυρίξω», Φλορίν Σερμπάν, Ρουμανία.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου