Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2009

Η τέχνη του θεαθήναι και η ευκαιρία για την Εθνική Πινακοθήκη

Απομένουν λίγες ημέρες για την πραγματοποίηση του επόμενου Greek Sale (της καθιερωμένης ''ελληνικής δημοπρασίας'' δηλαδή) από τον οίκο Sotheby's του Λονδίνου, με τις τιμές των έργων του καταλόγου να ξεκινούν κατά κανόνα αρκετά χαμηλά, συγκριτικά προς τις εκτιμήσεις εκείνων των προγούμενων ετών. Η κρίση τάξη δεν κοιτά, είναι το αρχικό σχόλιο που θα μπορούσε να κάνει κανείς μιλώντας για νομοτελειακή καθίζηση λόγω του περιορισμού του κοινού που είναι διατεθιμένο να ταξιδέψει ως το Λονδίνο, να περιηγηθεί στην έκθεση ώστε να εκτιμήσει κατά πόσον μια πιθανή ''επένδυση'' στην ελληνική τέχνη αξίζει τον κόπο, να διαπραγματευτεί και τελικώς να ''χτυπήσει'' κάποιο από τα έργα, που δεν είναι όλα και τόσο απρόσιτα όσο μοιάζουν λόγω της ανωτέρω διαδικασίας (μπορούν να γίνουν όμως ανά πάσα στιγμή: φτάνει το καπρίτσιο ενός μεγιστάνα που θα τύχει να είναι παρών κατά τη διάρκεια του πλειστηριασμού).Ποιους αφορούν όλα αυτά; Εκ προοιμίου ελάχιστους, όχι τόσο διότι η χώρα μας δεν έχει πλούσιους, αλλά κυρίως διότι σπανίζουν οι φιλότεχνοι. Κάτι που αποδεικνύεται στατιστικά εάν ρίξει κανείς μια ματιά και στις τελικές τιμές των έργων στα χρόνια της ''άνθησης'': παγίως ακριβότερος ο Βολανάκης, του οποίου προφανώς δεν αμφισβητούμε τη δεξιοτεχνία, είναι όμως αρκετά σαφές όμως πως εκείνο που τον καθιστά περισσότερο ευπώλητο από εξίσου καλούς ομότεχνους και σύγχρονούς του είναι η θεματολογία του (κυρίως θαλασσογραφίες, για ευνόητους λόγους αγαπημένες των εφοπλιστών) και εν γένει μεγαλύτερη έμφαση στα ονόματα παρά τα έργα καθ'ευατά.Δε θα ανακαλύψουμε την Αμερική επισημαίνοντας ότι ζούμε σε μια κοινωνία και εποχή περισσότερο του φαίνεσθαι παρά του είναι. Προφανώς υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που απλώς θέλουν να δείξουν πως με κάποιον τρόπο ''τα κατάφεραν'' (το έργο τέχνης, λόγω απόλυτης εξατομίκευσης, αποτελεί διαχρονικό σύμβολο κονωνικού status), ακόμη και ανθρώπων που επιθυμούν να συγχρωτιστούν με επώνυμους ή/και να εμφανιστούν για 15' στις σχετικές στήλες. Άνθρωποι για τους οποίους η αγορά ενός έργου με το πραγματικά θαυμάσιο μπλε του Παρθένη δεν απέχει και πολύ από μια διαρκή πριβέ θέση σε ποδοσφαιρικό ''παλάτι'' μεγάλης ομάδας ή/και μια βραδιά έξαλλης κραιπάλης στα μπουζούκια, αφού και τα λουλούδια της Δέσποινας ή της Άννας, και όχι μόνον του Γύζη, είναι ικανά να πείσουν πολλούς (ίσως και περισσότερους...) πως είσαι ''κάποιος''...Εκείνο που μπορεί να ειπωθεί είναι απλώς πως η κρίση ίσως και να είναι ευκαιρία για το ελληνικό κράτος, την Εθνική Πινακοθήκη φερ'ειπείν ή και άλλους φορείς, ώστε με χορηγίες (πολλές από τις οποίες όντως γίνονται επίσης με ταπεινά κίνητρα) να αποκτήσουν ορισμένα από τα δημοπραττούμενα έργα και να τα εκθέσουν στο κοινό -ή έστω να τα δανείσουν σε υπουργεία ώστε να έχουν οι πατέρες του Έθνους αισθητικώς καλλίτερο φόντο από σταλινικές φωτογραφίες του Ανδρέα Παπανδρέου ή του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ως είθισται.Και οι χορηγίες ακόμη διέρχονται, βεβαίως, κρίση. Όχι μόνον την οικονομική, αλλά και πολιτική. Κανείς δεν ξεχνά τη μηδενιστική αντίδραση της Αριστεράς (εξαιρούνται, προς τιμήν τους, ορισμένοι ''εκτός γραμμής'' βουλευτές του Συνασπισμού) που καταψήφισε την κατασκευή της νέας Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Βιβλιοθήκης από τον Ρέντσο Πιάνο με χορηγία του Ιδρύματος Νιάρχου, εξισώνοντάς την ούτε λίγο ούτε πολύ με το mall που επρόκειτο να οικοδομηθεί στον Ελαιώνα. Διέρχονται και κρίση ηθική, αφού από ορισμένες και ορισμένους έχουν καταστεί μηχανισμοί αυτοπροβολής και καταξίωσης, αλλά αυτό είναι άλλο ζήτημα: μερικές φορές τα μέσα αγιάζουν -ή έστω, καθιστούν ανεκτό- το σκοπό...

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου