Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2009

Ο άνθρωπος που χάιδευε αφτιά

Χθες μας είπε πως δε φταίμε ''εμείς''. Σε πρώτο επίπεδο εκείνοι, οι κυβερνώντες και σε δεύτερο εμείς, το εκλογικό σώμα που τους ψηφίσαμε. Υπαίτιοι είναι οι προκάτοχοί τους, οι κληρονομημένες αμρτίες των Ατρειδών δηλαδή. Η διεθνής κρίση -δείτε πόση ανεργία υπάρχει στην Ισπανία ή την Ιρλανδία (άλλο που πριν προκύψει η κρίση, οι μισθοί και η ανάπτυξη ''έτρεχαν'' εκεί απείρως ταχύτερα και ορθολογικότερα παρά εδώ). Όσοι φοροδιαφεύγουν, δηλαδή κάποιοι κακοί που ζουν ανάμεσά μας αλλά, παρότι ως τώρα σταθήκαμε ανίκανοι να τους αντιμετωπίσουμε, τώρα έχουμε τον τρόπο να το κάνουμε. Υποθέτω κάποιο μαγικό ραβδί που μόλις μας κληροδότησε η μακαριστή νεραϊδονονά (θύμα του ασφαλιστικού).Γενικώς, ποτέ δε φταίξανε ως κυβέρνηση, ως παράταξη, ως πρόσωπο ο πρωθυπουργός. Ποτέ δε φταίξαμε ως κοινωνία.Από την πρώτη ημέρα της νέας διακυβέρνησης, όρος που χάθηκε στη λήθη μαζί με τις εξαγγελίες περί επανίδρυσης του κράτους, ο πρωθυπουργός χάιδευε αφτιά. Τα αφτιά μιας κοινωνίας που επί χρόνια έτρωγε τις σάρκες της και των παιδιών της διαβιούσα πολυτελώς με δανεικά, σαν Ευρωπαία αριστοκράτισσα με τίτλους χιλιουποθηκευμένους. Σε καιρούς άνθησης, τουλάχιστον κατά τα κυβερνητικά και ευρωπαϊκά στοιχεία, υποσχόταν παχυλές αυξήσεις, ανώδυνη λύση του ασφαλιστικού (τα τρία ''δεν'' ήταν ο πλεονασμός που αποσιωπούσε το ένα: δεν θα λυθεί...), επισήμως μείωση της γραφειοκρατίας. Ποια μείωση επιτυγχάνεται με την πρόσληψη επιπλέον 100 χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων σε μια πενταετία αδυνατώ να το συλλάβω. Αν δεν αδυνατούσα άλλωστε θα ήμουνα στο Δαφνί ή, εναλλακτικά, Έλληνας πρωθυπουργός.Φυσικά και δεν ισχυρίζομαι πως ο κ. Καραμανλής ήταν κανένας γενναιόδωρος σοσιαλιστής που άνοιξε τις κάνουλες των δημοσίων ταμείων για να χορτάσει ο κόσμος. Πόσο μειώθηκε η ανεργία τελικά, κατά τη διάρκεια της -τουλάχιστον στα χαρτιά- υπερανάπτυξης; Πόσο αυξήθηκαν οι μισθοί; Στόχοι που έμοιαζαν και ήταν αντικρουόμενοι, θέλαμε τα πάντα αλλά δεν πήραμε τίποτα.Κάπως έτσι παρήλθαν αισίως τέσσερα και πλέον έτη απραξίας, με την ανάπτυξη μοναδικό θετικό δείκτη της εθνικής οικονομίας. Ελάχιστοι σκέφτονταν πως ήταν μια ανάπτυξη σε τρομακτικό βαθμό κρατικοδίαιτη, άρα επιβαρυντική για τους φορολογούμενους. Από μέσα τους κάποιοι πλήθαιναν όσοι έκρυβαν και κάτι ώστε να μην τα τρώνε οι στρατιές των γαλαζοπράσινων δημοσίων υπαλλήλων παρά τοις υπουργοίς, άλλοτε με μέσα παράνομα και ανήθικα και άλλοτε με μέσα νόμιμα και ηθικά.Για να εξηγούμεθα, πάντως, ακόμη και κρατικοδίαιτη η ανάπτυξη μπορεί να είναι ορθολογική. Υποθετικά, με ένα ιδεατό σύστημα προσλήψεων και με πλήρεις εγγυήσεις διαφάνειας (διαφάνεια: η απουσία χρώματος σε μία επιφάνεια, πχ στην πόρτα ενός φούρνου Siemens) και κοινωνικής σκοπιμότητας. Ακόμη και υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις πάντως, η κρατικοδίαιτη ανάπτυξη οφείλει να γίνεται από το κεφάλαιο του κράτους ή, αν γίνεται με δανεικά, η απόδοση της κάθε επένδυσης να υπερβαίνει το κόστος δανεισμού. Κάτι που ποτέ δεν ίσχυε στην περίπτωση της Ελλάδας.Εισπράτταμε βεβαίως γενναιόδωρη κοινοτική χρηματοδότηση, ένα μέρος της οποίας επιστρεφόταν ως αναξιοποίητο ή ανεπαρκώς (αν όχι ύποπτα) διαχειρισθέν. Ένα μέρος χρόνο με το χρόνο μεγαλύτερο. Όχι πως δε γινόταν τίποτε από άποψη υποδομής, το κοινοτικό χρήμα πράγματι αύξησε σημαντικά το πάγιο κοινωνικό κεφάλαιο της χώρας (πχ οδικά και λιμενικά έργα), πάνω στο οποίο ακριβώς στηριζόταν η ντοπαρισμένη από το γιγαντιαίο κράτος ανάπτυξη. Και οι μέρες περνούσαν, με άλλους να βολεύονται και άλλους, ολοένα περισσότερους, να μην μπορούν να απορροφηθούν από την αγορά -που ποτέ δε στάθηκε επαρκώς παραγωγική.Ξαφνικά ήρθε η διεθνής κρίση, που εξ όσων μας είχαν πει αρχικά δε θα μας άγγιζε. Τώρα ευθύνεται για όλα, χωρίς να λαμβάνεται υπ'όψιν πως όντως μας αγγίζει πολύ λιγότερο από την Ιρλανδία ή την Ισπανία (με τις οποίες τώρα ορισμένες επιλεκτικές συγκρίσεις είναι πολύ εύκολες) ακριβώς διότι μια στρατιά μισθοφόρων καταναλωτών, δηλαδή οι δημόσιοι υπάλληλοι, εξακολουθούν αμείωτα να θερμαίνουν την αγορά. Που όμως ως ένα βαθμό πάγωσε, γιατί το παραγωγικό, ιδιωτικό της τμήμα στηριζόταν κυρίως στον τουρισμό και τη ναυτιλία (τομείς κατ'εξοχήν προσδεδεμένους στο παγκόσμιο και όχι ''εθνικό'' status quo) και άρα μη επιδεχόμενους κανενός είδους προστατευτισμό. Ας μην αναφερθούμε στην ολοένα και πιο εκτεταμένη διαφθορά, που διαρκώς αναδιανέμει τον πλούτο από επενδυτές σε βολεμένους γραφειοκράτες καταναλωτές.Τώρα ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ δεν εξήγγειλε παροχές, υποσχέθηκε θυσίες. Συγκράτηση των μισθών και περιορισμό των δαπανών, με ολίγη από πάταξη της φοροδιαφυγής (με ποιους ελεγκτικούς μηχανισμούς που δεν κατόρθωσε να συστήσει επί πενταετία η κυβέρνησή του;) και μια δόση αυτοκριτικής. ''Λάθη και παραλείψεις'' ορατές σε όλους, αντίθετα με τα σωστά και τις μεταρρυθμίσεις που δυστυχώς μάλλον ερήμην μας συντελέστηκαν. Υποσχέθηκε διαρθρωτικές αλλαγές, πράγματα απτά και αναγκαία. Από το πολύ χάδι όμως τα αφτιά ξέμαθαν να ακούνε. Κι όσα ακούνε, σε τι να πιστέψουν πλέον;

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου