Μουσουλμανική Αδελφότητα

Μουσουλμανική Αδελφότητα: από τις φυλακές στην εξουσία;

Μετά από οκτώ και πλέον δεκαετίες διώξεων και απομόνωσης, η Μουσουλμανική Αδελφότητα της Αιγύπτου φαίνεται πως θα είναι ο νικητής των πρώτων... σχετικά ελεύθερων εκλογών στην χώρα, σύμφωνα τουλάχιστον με τα πρώτα συγκεντρωτικά αποτελέσματα από τις δύο μεγαλύτερες πόλεις, το Κάιρο και την Αλεξάνδρεια.

Αρκετοί αναλυτές εκτιμούν μάλιστα πως η Αδελφότητα θα κατακτήσει ως και το 40% των εδρών στη νέα εθνοσυνέλευση, αφήνοντας πολύ πίσω της τις άλλες παρατάξεις. Και αυτό, όχι μόνο γιατί οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι αποτελούν ουσιαστικά τη μόνη καλά οργανωμένη πολιτική δύναμη της Αιγύπτου, αλλά και διότι τόσο οι συστηματικές διώξεις στελεχών τους, όσο και το κοινωνικό έργο αλληλεγγύης που έχουν να επιδείξουν ως οργάνωση, αντίστοιχο με εκείνο της Χεζμπολάχ στο Λίβανο, την έχουν καταστήσει εξαιρετικά δημοφιλή στα χαμηλά, ιδίως, εισοδηματικά στρώματα των Αιγυπτίων.

Η - σχεδόν βέβαιη - νίκη στις εκλογές είναι όμως μόνο το πρώτο βήμα για την Αδελφότητα, που εσκεμμένα κράτησε χαμηλό προφίλ, μετά την επαναστατική άνοιξη της Ταχρίρ, ώστε να μην δώσει λαβές και επιχειρήματα στους επικριτές της εντός και εκτός Αιγύπτου. Είναι ενδεικτικό άλλωστε ότι τα μέλη της απέφυγαν προσεκτικά να εμπλακούν στις πολύνεκρες συγκρούσεις της περασμένης εβδομάδας, την "δεύτερη επανάσταση", όπως αποκλήθηκε, στις οποίες πήραν μέρος κυρίως φοιτητές, εργάτες και μέλη αριστερών οργανώσεων: υπήρξαν βέβαια αρκετοί Αδελφοί που συμμετείχαν στην νέα εξέγερση μεμονωμένα - όμως αρκετά ηγετικά στελέχη που επιχείρησαν να επισκεφτούν την πλατεία τις ημέρες των συγκρούσεων γιουχαΐστηκαν άγρια ως "προδότες της επανάστασης".

Το μόνο που ένωνε, όπως φαίνεται πλέον καθαρά, το ετερόκλητο πλήθος στην "πρώτη Ταχρίρ" ήταν η ανάγκη να πέσει ο Μουμπάρακ: τώρα που η πιθανότητα ουσιαστικής συμμετοχής στην εξουσία δείχνει σοβαρότερη παρά ποτέ, οι Αιγύπτιοι "μετριοπαθείς" ισλαμιστές δεν θέλουν ούτε να ακούν για άλλη "επανάσταση" και σύγκρουση με ισχυρούς θεσμούς όπως ο στρατός. Η εποχή άλλωστε που οι φυλακές γέμιζαν... προληπτικά με Αδελφούς τις παραμονές των εκλογών, στις οποίες ούτως ή άλλως απαγορευόταν να κατέλθουν ως κόμμα, κάθε άλλο παρά μακρινές είναι στην Αίγυπτο.

Η ρήξη με τις πιο προοδευτικές δυνάμεις της Ταχρίρ ήταν βέβαια αναμενόμενη, αφού η Αδελφότητα ήταν και παραμένει μια οργάνωση βαθύτατα συντηρητική, ακόμη και σε σύγκριση με τους "μετριοπαθείς ισλαμιστές" του τουρκικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP), που αποτελούν και το νέο πρότυπο της. Και μπορεί, για ευνόητους λόγους, το πολιτικό της πρόγραμμα να μην διαφέρει ιδιαίτερα από εκείνο των αντιπάλων τους - με τα προτάγματα για "πραγματική δημοκρατία", "εκσυγχρονισμό" του κράτους και "κοινωνική δικαιοσύνη" να προηγούνται κάθε άλλου, αλλά το βασικό τους προεκλογικό σύνθημα τους ήταν "το Ισλάμ είναι η λύση" - σύνθημα που διόλου δεν αρέσει σε όσους επιθυμούν ένα "δυτικού τύπου" και κυρίως "κοσμικό", δημοκρατικό μέλλον για την Αίγυπτο.

Γνωρίζοντας βέβαια πόσες δεκαετίες (και πόσα πραξικοπήματα...) χρειάστηκαν προτού θριαμβεύσει τελικά ο τουρκικός ισλαμισμός, βρίσκοντας τον ιδανικό ηγέτη στο πρόσωπο ενός χαρισματικού πολιτικού όπως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο νέος επικεφαλής της Αδελφότητας Εσάμ Ελ-Εριάν κάνει ότι μπορεί στις συνεντεύξεις του για να πείσει ότι το κόμμα του είναι πιο "κοσμικό" από το ΑΚΡ, επειδή όπως ισχυρίζεται δεν έχει ισλαμιστικές ρίζες, όπως το τουρκικό κόμμα.

"Ελπίζω ότι μπορούμε να παρουσιάσουμε ένα διαφορετικό μοντέλο. Ελπίζω πως όταν χτίσουμε μια σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία στην Αίγυπτο, αυτό θα αποτελέσει ένα καλό παράδειγμα και θα εμπνεύσει και άλλους να φτιάξουν δημοκρατικές κοινωνίες", δήλωσε πρόσφατα ο Ελ-Εριάν, που ήταν πολιτικός κρατούμενος επί Μουμπάρακ.

Ωστόσο για πολλούς Αιγύπτιους, και ιδιαίτερα για τα οκτώ εκατομμύρια Χριστιανούς Κόπτες, η στάση αυτή δεν είναι ειλικρινής: όσοι ανησυχούν για την πολιτική ενίσχυση της Αδελφότητας σημειώνουν τις στενές σχέσεις της με μια σειρά από ακραίες, σαλαφικές ισλαμιστικές οργανώσεις που κατεβαίνουν στις εκλογές με πολύ σκληρά προγράμματα για εφαρμογή του ισλαμικού νόμου, "ηθική" λογοκρισία στη μουσική, την τηλεόραση και σινεμά και άλλα τέτοια: τέτοια κόμματα εμφανίστηκαν τον τελευταίο καιρό ως "αντίπαλοι" της Αδελφότητας, αλλά στην πραγματικότητα στελεχώνονται από δικούς της (μέχρι πρότινος) ανθρώπους, που βέβαια βρίσκονται πολιτικά πιο κοντά στην θεοκρατική Τεχεράνη, παρά στην κοσμοπολίτικη Κωνσταντινούπολη.

Αξίζει να σημειωθεί πως και στο προεκλογικό μανιφέστο του Κόμματος Ελευθερίας και Δικαιοσύνης, όπως αποκαλείται επίσημα ο νέος πολιτικός βραχίονας της Αδελφότητας, υπάρχουν αρκετές αναφορές που κάνουν τους αριστερούς ακτιβιστές της Ταχρίρ να φρίττουν: όπως ας πούμε η κριτική που ασκείται στην μουσική βιομηχανία της χώρας, που κατηγορείται ότι... "αναμοχλεύει τα πάθη" και δεν συνάδει με τους "ηθικούς και δημιουργικούς ορίζοντες που ταιριάζουν στη ταυτότητα και τις αξίες της κοινωνίας μας"!

Όσο για τους ξένους "προστάτες" της Αιγύπτου, και ιδιαίτερα για τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν δείχνουν να ανησυχούν και τόσο για τα κοινωνικό - θρησκευτικά σχέδια της Αδελφότητας - άλλωστε συνεργάζονται άριστα με άλλες θεοκρατικές κοινωνίες, όπως π.χ. η μεσαιωνικών αντιλήψεων Σαουδική Αραβία, στον βαθμό που η συνεργασία αυτή εξυπηρετεί τα συμφέροντα τους.

Αυτό που τρομάζει περισσότερο τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους είναι η πιθανότητα οριστικής ρήξης των σχέσεων με το Ισραήλ, αφού η Αδελφότητα είναι ανοιχτά εχθρική απέναντι στο εβραϊκό κράτος. Ναι μεν η οργάνωση έχει ξεκαθαρίσει πως δεν σκοπεύει να ακυρώσει μονομερώς την αραβο - ισραηλινή συνθήκη ειρήνης του Καμπ Ντέιβιντ, αλλά έχει αφήσει να εννοηθεί πως ίσως το πράξει μέσω... δημοψηφίσματος - μια ιδέα που προκαλεί φρικτούς πονοκεφάλους στις πρωτεύουσες της Δύσης.

Η πιθανότητα βέβαια να εξελιχθεί η Αδελφότητα σε "Χαμάς του Νείλου" (!) είναι πολύ μικρή: αντίθετα, όλα δείχνουν ότι τουλάχιστον σε πρώτη φάση το κόμμα του Ελ-Εριάν θα προσπαθήσει να συνεργαστεί, πρώτα σε κοινοβουλευτικό και αργότερα σε κυβερνητικό επίπεδο, με "κοσμικά" κόμματα, ώστε να αποσείσει τις εις βάρος της κατηγορίες περί καλά κρυμμένου ισλαμιστικού εξτρεμισμού και σκοταδισμού.

πηγή: tovima.gr